astelehena, apirila 14, 2025

Osa-k (1990) oposatzen ditú "esapide fokalizatua" eta "multzo errematikoa"

Atzokoan mintzo ginen burúz Osa-ren multzo errematikoa (ez-markatua, neutroa), zein oposatzen den ki esapide fokalizatua, non nabarmentzen dén foku markatu bat, galdegaia  (halaber egon ahal dá material rhematiko gehiago). Beherago agertzen dá gure master-lanaren aipu bat non irakurri ahal ditugún Osa-ren hitz batzuk burúz oposizio hau artén multzo errematikoa eta esapide fokalizatua

Osaren analisian perpausak neutralak izan daitezke, eta orduan dena da berri, dena da iruzkina, eta ez dago galdegairik (ez dago iruzkin markaturik). Kasu horretan, iruzkin osoari ematen zaio inportantzia komunikatibo berbera, eta galdegairik gabeko iruzkin ez-markatu edo neutralari multzo errematikoa deitzen dio Osak:

... hots, perpausak neutralak diren kasuak, esapide osoa delarik berri. Kasu honetan, beraz, multzo errematikoz mintzatuko ginateke, eta ez esapide fokalizatuaz.
Baina gehienetan ez zaigu hori gertatzen. Askozaz ugariagoak dira errema eta fokua. biak batera biltzen dituzten esapideak, baita zati-galderen erantzunetan bertan ere. (Osa 1990:65, enfasia nirea) 

[Gure master-lana, 2010:15]

Osa-ren multzo errematikoa (neutroa) izan ahal dá esaldi osokoa edo predikatu-mailakoa, baina ez objetu-mailakoa, zeinen ordez izanen genukén esapide fokalizatua an objetua (foku markatua, galdegaia). Atzo esan genuenez, puntu hau ez da koinziditzen kin gure analisia, zeintan halaber agertu ahal dirén esaldi neutroak kin foku informatiboa an objetua (azentu neutroa, ez-markatua). [2693] [>>>]