astelehena, iraila 18, 2023

"(-)i(-)" prefijoa, infijoa edo sufijoa lotzen dira kin ideia datiboa, edo modu orokorrago batean esanda, kin nolabaiteko ideia direkzionala

Azken egunotan egon gara mintzatzen burúz "-i-" infijo bat zein agertzen den an "niñdduen/ziñdduen" adizki transitiboak, berdin nola an "nintzan" intransitiboa ere, halan ze "-i-" hori etorriko litzaké ti "*i-tu-n" eta "i-za-n" aditzak respektiboki (aditz horiek lehenago izanen zirén "*e-i-tu-n" eta "*e-i-za-n": azken aditz horretaz mintzo ginén adibidez hemen).

Baina, gaurko kontua dá: zéin da "-i-" morfema horren signifikantza edo ideia orokorra? Lakarra-k (2018) dio an bere "Euskararen historiaurrea" (2018)":

...: igorri, ikusi, izeki, izan; aditz hauek oro noizbait datiboko jokoa bide zuten zenbaitekin lekukotua den bezala (cf. Oregi 1974). [Lakarra, 2018:137]

Esan nahi baita ze Lakarra-k lotzen du "-i-" morfema hori kin ideia datiboa, edo modu orokorrago batean esanda, kin nolabaiteko ideia direkzionala. Finean, partikula prepositibo zahar horrek esannahi hori berbera izanen dú  noiz erabiltzen den an bere versio postpositiboa ("-i"). [>>>]