ostirala, azaroa 24, 2023

Bizkai-Aldundia (1920): "8 : 2 idazten dogunean, ... irakurriko dogu "zortzi zat bi"."

Jarraituz kin gure asmoa ki aztertu nóla joan diren sortzen esapide matematikoak nola adibidez "8 ken 4" an kenketak, gaurkoan aipatu behar dugu bát aitzindari ti esapideá "8 zati 2" an zatiketak, zein dén hain zuzen ere "8 zat 2", nola konprobatu ahal dugun an azken egunotako "Euskal-Zenbakiztia" (1920):  

8 : 2 idazten dogunean,  ... irakurriko dogu zortzi zat bi.
Puntu honetan azpimarratu nahi genuke nóla "zat" zatitzaile horrek gauzatzen duén mejora funtzional handia respektu bere aurreko esapidea, zein aurkitzen dugun an Lopez Mendizabal (1913, ikus sarrera hau) eta erábiliz ber zatiketa (8:2):

8:2 irakurtzen da 8, 2'ek zatituba, edo 2, 8'an [Lopez Mendizabal, 1913:28]
Pasatu gara ti esapide postpositiboak eta etenduak nola "8, 2'ek zatituba" edo "2, 8'an", ki esapide prepositibo eta jarraitu bat: "8 zat 2". Aurrerakuntza dá ezin ukatzekoa. [>>>]