asteartea, urtarrila 07, 2025

Pello Esnal-ek aipatutako kasu esanguratsua: "..., OHO osoa erabat euskaraz egin eta gero, eta etxean, kalean eta eskolan euskaraz bizi izanda, errazago irakurtzen dutela erdaraz euskaraz baino, nahiz eta erdaraz hala moduz mintzo, tamalez?

Pello Esnal akademikoak aipatzen zuén egoera esanguratsu hau an bere 1997ko "Helduen alfabetatzea eta euskalduntzea":

Zilegi izango ahal zait zarauztar guraso biren hitzak aipatzea!

D ereduetan eskolatzen ari dituk gure seme-alaba biak: bata BBBko 3.ean eta bestea 1.ean. Eta sinestu nahi al didak, aizak, biek, OHO osoa erabat euskaraz egin eta gero, eta etxean, kalean eta eskolan euskaraz bizi izanda, errazago irakurtzen dutela erdaraz euskaraz baino, nahiz eta erdaraz hala moduz mintzo, tamalez? [Pello Esnal, 1997]
Eta atzokoan genioenez, zailtasun hori zuzenean segitzen da tikan inefizientzia erlatiboa on tresna postpositiboak (buruazkenak) respektu prepositiboak (burulehenak), zeinen ondorioz askoz errazagoa eta, are inportanteago, askoz efektiboagoa (emozionagarriagoa, divertigarriagoa,...) izanen da adibidez gaztelaniaz irakúrtzea textu ondo kargatuak kin informazio akaso oso aberatsa expresiboki ere, zeinda adibidez euskaraz irakurtzea askoz textu sinpleagoak, monotonoagoak, mekanikoagoak inexpresiboagoak, deskriptiboagoak non errepikatzen dirén betiko estruktura buruazken hipersinpleak, etenez beteak. Eta, zenbat eta prosa buruazken konplexuagoa, hainbat zailagoa izanen da bere buruazkena. [2596] [>>>]