Bi versio ki konparatu
Konparatu ondorengo versio progresiboagoak kin-eta euren versio originalak zein Euskaltzaindia-k eskáini afin aurkéztu bere (Gramatika-Batzordeko) hiru kide berriok: Iñaki Amundarain, Beatriz Fernández eta Juan Garzia (atereak ti erabili.com):
Iñaki Amundarain. Donostian (Gipuzkoa) jaioa, 1966an. Euskal Filologian doktorea. Bigarren Hezkuntzako irakasle, azken 17 urteetan Lazkaoko San Benito Ikastolan. Bertan, Euskara eta Euskal Literatura gaiaren eta Hizkuntza Normalizazioaren arduraduna da, besteak beste.
Iñaki Amundarain. Jaioa an Donostia (Gipuzkoa) an 1966, da doktore an Euskal Filologia eta irakasle on Bigarren Hezkuntza an azken 17 urteak an Lazkaoko San Benito Ikastola, non dan arduraduna on Euskara eta Euskal Literatura gaia eta Hizkuntza Normalizazioa, besteak beste.
Beatriz Fernández. Portugaleten (Bizkaia) jaioa, 1964an. Euskal Filologian doktorea. EHUko Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Saileko irakasle eta ikertzailea da. Basdisyn, Basque Dialect Syntax euskal hizkeren sintaxia aztertzen diharduen ikerketa-taldeko burua da, Ricardo Etxeparerekin batera. Urteotan EHUk, Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako MINECOk diruz lagundutako zenbait ikerketa proiekturen buru izan da eta gaur egun ere ikerketa-proiektu bat zuzentzen du MINECOren babesean, euskararen hizkeren gramatika bat egiteko asmoz.
Beatriz Fernández. Jaioa an Portugalete (Bizkaia) an 1964, da doktorea an Euskal Filologia eta irakasle-ikertzailea an EHUko saila deitzén Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak. Da burua (kin Ricardo Etxepare) on ikerketa-taldea deitzén Basdisyn, Basque Dialect Syntax, zein ari dan aztertzen sintaxia on euskal hizkerak. Izan da urteotan burua on zenbait ikerketa-proiektu diruz-lagunduak ganik EHU, Eusko Jaurlaritza eta Espainiako MINECO, eta azken horren babesean gaur egun ere dú zuzentzen ikerketa-proiektu bat asmozta egín gramatika bat burúz euskararen hizkerak.
Juan Garzia. Legazpin (Gipuzkoa) jaioa, 1955ean. Idazle eta itzultzailea. EHUko Euskara Zerbitzuan egiten du lan, eta, lanpostu horretatik, Zientzia Irakurle Ororentzat (ZIO) bildumaren zuzendari eta hizkuntza-arduraduna da. EIZIEko lehendakari ere izana da. Senez aldizkariko idazketa-batzordeko kide da.
Juan Garzia. Jaioa an Legazpi (Gipuzkoa), an 1955, da idazlea eta itzultzailea. Lan egiten du an EHUko Euskara Zerbitzua, eta, lanpostu horretatik, da zuzendaria eta hizkuntza-arduraduna on bilduma deitzén Zientzia Irakurle Ororentzat (ZIO). Halaber izan da lehendakaria on EIZIE. Da kidea on Senez aldizkariko idazketa-batzordea.
[175] [⇶]
Iñaki Amundarain. Donostian (Gipuzkoa) jaioa, 1966an. Euskal Filologian doktorea. Bigarren Hezkuntzako irakasle, azken 17 urteetan Lazkaoko San Benito Ikastolan. Bertan, Euskara eta Euskal Literatura gaiaren eta Hizkuntza Normalizazioaren arduraduna da, besteak beste.
Iñaki Amundarain. Jaioa an Donostia (Gipuzkoa) an 1966, da doktore an Euskal Filologia eta irakasle on Bigarren Hezkuntza an azken 17 urteak an Lazkaoko San Benito Ikastola, non dan arduraduna on Euskara eta Euskal Literatura gaia eta Hizkuntza Normalizazioa, besteak beste.
Beatriz Fernández. Portugaleten (Bizkaia) jaioa, 1964an. Euskal Filologian doktorea. EHUko Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Saileko irakasle eta ikertzailea da. Basdisyn, Basque Dialect Syntax euskal hizkeren sintaxia aztertzen diharduen ikerketa-taldeko burua da, Ricardo Etxeparerekin batera. Urteotan EHUk, Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako MINECOk diruz lagundutako zenbait ikerketa proiekturen buru izan da eta gaur egun ere ikerketa-proiektu bat zuzentzen du MINECOren babesean, euskararen hizkeren gramatika bat egiteko asmoz.
Beatriz Fernández. Jaioa an Portugalete (Bizkaia) an 1964, da doktorea an Euskal Filologia eta irakasle-ikertzailea an EHUko saila deitzén Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak. Da burua (kin Ricardo Etxepare) on ikerketa-taldea deitzén Basdisyn, Basque Dialect Syntax, zein ari dan aztertzen sintaxia on euskal hizkerak. Izan da urteotan burua on zenbait ikerketa-proiektu diruz-lagunduak ganik EHU, Eusko Jaurlaritza eta Espainiako MINECO, eta azken horren babesean gaur egun ere dú zuzentzen ikerketa-proiektu bat asmozta egín gramatika bat burúz euskararen hizkerak.
Juan Garzia. Legazpin (Gipuzkoa) jaioa, 1955ean. Idazle eta itzultzailea. EHUko Euskara Zerbitzuan egiten du lan, eta, lanpostu horretatik, Zientzia Irakurle Ororentzat (ZIO) bildumaren zuzendari eta hizkuntza-arduraduna da. EIZIEko lehendakari ere izana da. Senez aldizkariko idazketa-batzordeko kide da.
Juan Garzia. Jaioa an Legazpi (Gipuzkoa), an 1955, da idazlea eta itzultzailea. Lan egiten du an EHUko Euskara Zerbitzua, eta, lanpostu horretatik, da zuzendaria eta hizkuntza-arduraduna on bilduma deitzén Zientzia Irakurle Ororentzat (ZIO). Halaber izan da lehendakaria on EIZIE. Da kidea on Senez aldizkariko idazketa-batzordea.
[175] [⇶]
Etiketak: Juan Garzia
posted by Jesus Rubio at asteazkena, otsaila 27, 2013
8 Comments:
Nola pensatzen bait dut ze ez dela huts mechanographico bat dizut galdetzen Jesus ea zergatic duzun batzutan idazten
on
eta beste batzuetan
hon.
Defektuz idatzi dut "on", zeren da visualki arinagoa, eta salbuespenez "hon" noiz-ere "on" nahas liteken kin adjektivoa:
bi versioak on...
baina
hiru kide hon...
Orduan possible litzateque?
Hiru pelotari on hon Asegarce.
Bi oilasco on hon baserria.
Bai hola da. "On" adjektivoa da tonikoa, edo gutxienez tonikoagoa ze "on" genitivoa, zein ez dan tonikoa.
Igual egokiagoa litzake idaztea "on" adjektivoa kin azentu ortografikoa (hots, ón) tu adierazi bere tonikotasuna, eta "on" genitivoa ken azentu ortografikoa (hots, on) tu adierazi bere falta on tonikotasuna.
Hala egingo dut oraindik aurrera.
Kasu bera daukagu adibidez arten "búruz" tonikoa (zein dan antzerakoa nola "buruaz") eta "buruz" prepositivo edo postpositivo atonikoa. Kasu horietan azentu ortografiko hori izan daiteke soluziorik onena tu ezberdindu bi kasuak.
Iracurri dut zure arrazoiquetea harriduraz, tentuz eta ere plazerrez zaidalaric gustatu diozuna. Ascotan da bidea' nahi izatea aurquitu solutionea ki edo on hain delaco problemea.
Orduan
Erosico dugu hiruna izozqui ón on Venezia.
Nahi dut commentatu buruz seinu diacriticoac (eta ere accentua).
Hasiric lehenic errazenaz -accentuaz- sartuco naiz guero gutiago ezagunaz -seinu diacriticoac-.
Accentua da coceptu bat relationatua kin acustica, entzuteco munduaz.
Ostera, seinu diacriticoac dira relationean kin mundu visuala kin informatione hortaz jaquin araz zeozer ki iracurlea .
Zer den accentua guretzat euscaldunoc da asco ezaguna eta ez da zertan ari behar explicatzen zeren guztioc daquigu zer den. Daquigun lez hizcuntza batzuetan marcatzen da visualqui accentua beti ere norma batzuen barruan nahiz-ta ez da ezartzen "accentu" graphicoa syllaba accentuatu guztietan. Hizcuntza guztietan dira hitzac accentuatzen nahiz ez da inorgo marca visualic aguertzen hizcuntza batzuetan (ingles, euscara, ...). Frantzesean non dagoz 3 accentu classe visual (á, à, â) batzutan hitz batzuc daroe holacoric bat baino gehiago. Gainera, uste daroadanez, marca visualoc frantzesez ez dira beti seinale ezein accentu phonico edo tono intensitate acustico.
Aitzitic, orain ahaleguinduz berba eguiten buruz seinu diacriticoac sartuco naiz bigarren partean.
Alphabeto latinoa zeina da alphabeto grecoetaric bat da consistitzen letra batzuez, pricipalac 26 nahiz esateraco espainolac duen gehitu latra propio bat ñ eta acaso beste hizcuntza batzuc besteren bat baina basicoqui ditu horiec 26 letrac. [http://es.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_latino]
Ba dira, ostera, hizcuntza batzuc dutenac zenbait difficulate expresatzeco hain hizcuntza' erabiliric bakarric horiec 26 letrac. Eta suplitzeco hori handicap hori sortu zituzten seinu diacriticoac. Halan danes hizcuntzan darabiltez "o" letra batzuc kin trabesca diagonal bat eta ere beste hizcuntza batzutan seinu differenteac nola portuguesez. Berba batean, oker ez banago ez bait naiz specialistea, seinu diacriticoac ez du behintzat dirrigorrez connotatione accusticoric baizic da avisu visual bat gaitezen ohart zeoztaz.
Halan, Jesus, nahiz "on" bat den tonicoa eta beste "on" izan atonoa' ezartzen litzatequeen seinu hori gehiago da avisatzeco ez gaitezen confunditu ezenez concentra gaitezen nola iracurri voz goraz ongui.
Halan da ze nola da marca visual hori seinu diacriticoa -gogoratu diacritico hitz grecoac duela esan nahi dia = zehar eta critico = criterio edo hemen avisua, baina ez dirrigorrez acusticoa- nic nuque erabilico seinu diacriticoac an "hitz berriac" zeintzu duten adierazten generalqui avisu syntacticoac. Eta nuque utzico, lehen lez, bestea.
Berba batean nic hobe ikusten dut hola
Hiru sagar on ón otzara handia.
zein zuc ostera beste honela
Hiru sagar ón on otzara handia.
Horixe zen nirea.
Seinu diakritikoak, azentuak edo tildeak (nola nahiago dugun) ez dira zertan izan beti lotuak kin diferenziazio akustikoa (nahiz asko-askotan badiran); ikus adibidez gaztelaniazko solo eta sólo, non, izanik biak ere akustikoki berdinak, azentuak dun (zun) markatzen diferenzia funtzionala.
Kasu askotan ere, diferentzia ez da soilik akustikoa, baizik akustiko-funtzionala (el eta él), eta kasu horietan markatu ohi da aldaera kin azentu prosodikoa, ez bestea (aski logikoki ene ustez).
Gainera, "on" genitivoa erabiliko litzake askoz maizago ze "ón" adjektivoa, zein oso oso gutxitan agertzen dan ("ona" edo "oneko" ez lirateke azentuatuko). Esan nahi baita ze, adjektivoa azentuatuta, oso oso gutxitan agertuko litzake azentua (hori da erosoagoa ze ibili azentuatzen genitivo guztiak).
Nik uste ze aurreko bi kriterio horiek dute pisu gehiago ezez zuk aipatutako kriterioa on berritasuna.
Convencitu (co-garaitu) nau, Jesus, zure razonamentu horrec on maiztasuna edo frequencia izan luquetena, baldin ezar baledi marchan recurso hori. Arras convencitua nago.
Besteric litzateque zer pasatzen den beste "prepositivo berriequin", on, buruz, búruz, búz, zehar, zéhar, zatio, zátio, ... Baina badago denboraric gogoetatzeco hortaz presaric gabe.
Segui aurrera, Jesus, bideguintzan.
Argitaratu iruzkina
<< Home