astelehena, abendua 21, 2020

Ez dagoela alderik?

Atzo ikusten genuen nóla Erdoziak konkluitzen zuén bere artikulua esanez ze:

SOV eta OSV baldintzen ulermen ariketako emaitzek iradoki dezakete lehenengoa jatorrizko hitz hurrenkera dela. Aldiz, SVO eta OVS baldintzen artean, aurreko bi baldintzen artean baino emaitza esanguratsu gehiago lortzeak iradoki dezake bi baldintza hauek eratorriak direla. [Erdozia 2006:17]

noiz-eta, genioenez, SVO eta OVS dirá euren artean antzekoagoak zein SOV eta OSV euren artean. Esan nahi baita ze, zérbait esatekoan, Erdoziak esan beharko zuen ze SOV eta OSV baldintzen artean aurkitu ditu diferentzia esanguratsu gehiago eze arten SVO eta OVS.

Dena den halako pseudoargumentazioak ohikoak dirá arten gure hizkuntzalari chomskyar hauek. Ikus ondokoa sinatua ganikan Laka-Zawiszewski-Erdozia an "Euskal gramatika prozesatzen: hastapeneko zenbait emaitza" (ASJU, 2009:559) eta referitua ki experimentu bat konpáratuz SVO eta OVS zein dén an tesia e Erdozia (hala nola an beste publikazio batzuk) eta non, zoritxarrez, autoreak nahasten ditún esaldi singularrak, pluralak eta anbiguoak, lausótuz experimentuaren emaitzak (SOV eta OSV konparatzean, ez zituén nahasten, konsideratuz alde batetik esaldi singularrak, eta bestetik besteak):

Norberak gidatutako irakurketaren bitartez (Just et al. 1982), eta irakurri ondoren egindako ulermen-galderen erantzunen bitartez, SVO eta OVS hurrenkeren prozesamendua aztertu dugu. Helburuen arteko bat, subjektua hasieran duen hurrenkerak (SVO) objektua hasieran duen hurrenkera (OVS) baino konputazionalki errazagoa ote den jakitea da. [2009:557]

eta gero:

Esperimentu honen emaitzek erakutsi dute ez dagoela alderik aditza tartean duten hurrenkera bi hauen artean [ari dira buruz SVO eta OVS]. Bereziki, ez dugu inolako prozesamendu-abantailarik aurkitu subjektua lehenengo duen hurrenkeraren kasuan (SVO). Emaitza hauek, bada, bat datoz euskal sintaxian egindako aldarrikapen nagusiarekin, hots, SOV hurrenkeraz bestelako hurrenkera guztiak sintaxian eratorriak direla. [2009:559]

bitartean-ze, ikusi dugunez, abiapuntuko esaldi singularretan bázen diferentzia esanguratsua aldé SVO an errore-portzentajeak eta reakzio-denborak:

Báda alderik arten SVO eta OVS. []

Etiketak: