larunbata, urtarrila 29, 2022

Nóla deskribatzen genuén euskararen SOV fokuen araua an 2010 (jarráiki Elordieta, 2001)

Aurreko egunetan mintzatu gara gain foku estua eta foku zabala, hala nola-ere gain euren gauzapen prosodikoak: azentu kontrastibo-enfatikoa vs azentu neutroa. Jarraian jasoko dugu nóla deskribatzen genuen euskararen foku-arau estandarra an 2010 noiz aurkeztu genuen gure lana titúlatzen:

"Hitzaldietako euskararen aditz osteko fokuen testuinguru diskurtsiboak eta aukera prosodiko nagusiak" (Master-lana, EHU, 2010:21-22)

Justuki honela (klikatu gain irudia arrén ikusi handiago):

Matiza dezagun puntu hori. Hori zén guk oinarritzat hartutako araua (ikus daiteke an Elordieta-ren tesia: "Verb movement and constituent premutation in Basque", 2001), baina ez justuki Euskaltzaindiaren araua zeren esan behar dugu ze Euskaltzaindia-k ez zuen (eta ez du) ametitzen "objetu mailako foku neutroa", zein, bere arau estandarrean, beti izan beharko litzakén hanpatua (galdegaia), nahizta arau hori jada ez existitu: 'Euskaltzaindia (2011): "... ordena honetan ere esan eta idatz daiteke galdegaia (enfatikoa):  Patxik edan dú esnéa."'.

Gure lan horretan, bestalde, saiatzen ginen zehazten eta erakusten ze euskara estandar mintzatu landuan (hitzaldietakoa), zein konsidera litekén hizkera berri bat, hizkera landua (edo gutxienez registro berri bat, registro landua), normaltasun osoz ematen dirá aditz osteko foku jarraituak (alegia, SVO non ez den pausarik tarten aditza eta foku estua), eta baita SVO ordena neutroa ere, aukeran jarraitua (ikus ondoko sarrera titúlatzen "Hizkera berri bat, hizkera landua"). 

Idatziz, ordea, (ia) dena agertzen da ondo betez goragoko arau estandarra (irakaskuntza, komunikabideak, itzulpengintza. administrazioa, ...). [1520] [>>>]

Etiketak: ,