Non dago arazoa? Arazoa dago an defektuzko irakurketa zurrun-zurruna zein Juan Garziaren ereduak eragiten duen, utziz oso leku gutxi ki kontextu diskursiboa

Komentatzen genuen atzokoan Juan Garziak emandako esaldi hau:

Ilustrazioa da gizakiak berak eragindako heldugabetasunetik irtetea. [Juan Garzia, 2013]  

non ...

... irakurleak, defektuz, kode arrunta aplikatuko du noski, ... [Juan Garzia, 2013]

halan-ze izanen dugu ondoko interpretazio nekez behartuagoa:

(1) Ilustrazioa da gizakiak berak eragindako heldugabetasunetik irtetea.

Bestalde, baldin "mahomarena" egin, izanen genuke:

(2) Gizakiak berak eragindako heldugabetasunetik irtetea da ilustrazioa.

zein, genioenez, dén desastre pragmatikoa, eta  azkenik, erábiliz ordena neutroa: 

(3) Ilustrazioa gizakiak berak eragindako heldugabetasunetik irtetea da.

zeintan sujetua larregi urrutiratzen da ti bere aditza, zailduz lehen irakurraldiko prozesamendua. Hola sortzen zén egoera bat zeini dei geneioke desastre totala. Zein baino zein desegokiagoa.

Non dago arazoa? Arazoa dago an defektuzko irakurketa zurrun-zurruna zein Juan Garziaren ereduak eragiten duen, utziz oso leku gutxi ki kontextu diskursiboa.

Eta, nolákoa izan beharko litzake defektuzko irakurketa hori, esan nahi baita baldin ez balego guztiz baldintzatua zatio Garziaren eredua?  Ba, halakoa non, besterik ezean, hasierako materiala interpretatuko litzake nola esaldiko thematikoena.

Bestela esanda, SVO ordenean defektuz interpretatu beharko litzake ze informazio rhematikoena agertzen da an objetua (eta ez an sujetua, nola Juan Garziaren ereduak eragiten duen), eta soilik salbuespenez aktibatuko litzake sujetuaren irakurketa enfatikoa azpi baldintza kontextual bereziak: 

• Interpretazioa, defektuz, izan beharko litzaké neutroa an ordena neutroak: SOV eta SVO (salbuespenezko irakurketa enfatikoa soilik aktibatuko litzake azpi kontextu bereziak)

Edonola ere, eta bereziki transizio-garaian, lagungarria dateke azentua an aditza, bidáliz irakurlearen atentzioa ki ondorengo materiala:

Ilustrazioa dá gizakiak berak eragindako heldugabetasunetik irtetea.

Eta jarrai geinke aurreratzen bigarren aditza, eta geroko azken kasu elatiboa, ... lórtuz adibidez:

Ilustrazioa dá irtetea ti heldugabetasuna zein gizakiak berak eragin baitu.

Ilustrazioa dá irtetea ti heldugabetasuna zein gizakiak berak eragin.

Betiko moduan, aukeran.