Demagun orain ze "abstraitze" hitza sartzen da an hiztegi arauemailea nola izen hutsa ("iz."), adieraziz "abstrakzio" (an bere zentzu klasikoa: ekintza eta ondorioa): Zér irabaziko genuke? Zér galdukó?

Atzokoan, ikusiz....

..."abstrakzio" kontzeptua an Euskaltzaindiaren Hiztegia (arauemailea):

non "abstraitze" ez datorren an hiztegia, izanki aditz-izen regular bat (adieraziz aditzaren ekintza).

jartzen genuén ondorengo adibide zehatz hau ti abstrakzio bat, "5" kontzeptua:

Demagun orain "abstrakzio" (numeriko) bat nola 5 zenbakia. Zenbaki hori, orain arte behintzat, ez da izan "abstraitzea" (aditz-izena, ekintza bat), baizik abstraitze horren ondorio bat, abstraitzeko ekintzaren ondorio bat, abstrakzio bat, 5 zenbakia, magnitude bat (abstrakzioa, izen hutsa). 

Baina, demagun orain ze "abstraitze" hitza sartzen da an hiztegi arauemailea nola izen hutsa, esan nahi baitá ez nola aditz-izena (zeren horrela ez da sartu behar, baliabide sintaktikoa izanki), baizik nola sustantiboa, adieráziz hala ekintza nola ondorioa ere (berdin nola gertatu beharko litzakén an "abstrakzio" sarrera, nahiz ez den gertatzen). Kasu hipotetiko horretan:

• Zéin litzaké irabazi sintaktikoa respektu izán "abstrakzio" izena an ber zentzua, alegia adiéraziz abstraitzearen akzioa eta ondorioa?

Bat ez. Sintaktikoki ez genuke irabaziko ezer ere. Zeren izanen genuké izen huts bat ("abstraitze" izena, zein ez dén baizik aditzetiko izen alternatibo bat respektu "abstrakzio") adiéraziz ber signifikantza zein hasieratik adierazi beharko lukén hórrek "abstrakzio" izen hutsak ere (abstraitzeko ekintza eta horren ondorioa). 

• Eta lexikoki?

Lexikoki galduko genuke, zeren lehen bereizten genuen artén "abstrakzio" izen hutsa adiéraziz "ekintza eta ondorioa", eta "abstraitze" aditz-izena referitua ki ekintza soilik (prozesua soilik), halako moldez non matiz lexiko hori erabil geinkén pragmatikoki, expresiboki. Kontrara, matiz hori galdua legoke baldin "abstraitze" sartuko balitz nola izen hutsa (berdinduz bere esangura kin betiko "abstrakzio" izen hutsa), nahastuz gratuitoki betiko bereizketa aberasgarria artén "abstraitze" aditz-izena eta "abstrakzio" izen hutsa.

Zértan gabiltza? [2336] [>>>]