Foku enfatikoa eta foku neutroa gerta daitezké an SOV edo SVO ordenak (O izanki elementu rhematikoena)

Fokuez ari garelarik, gaur gogora ekarri nahi genuke ze euskaran existitzen dirá bi motatako fokuak:

• Foku enfatikoak (markatuak, azentu markatua dutenak, enfasi berezia, derrigor estuak,...)

• Foku neutroak (ez-markatuak, azentu neutroa dutenak, intonazio neutroa, euren zabalera kontextualki determinatzen da,...)

eta horietako bakoitza ager daiteké an SOV edo SVO ordena (O izanki elementu rhematikoena).

Foku enfatikoari deitu ohi zaió galdegaia edo foku estua, eta foku neutroari dei dakioké foku zabala an zentzua ze foku horren zabalera ez da argiki determinatzen, ezpada kontextualki (azentu neutro berberarekin ere, interpreta geinké perpaus osoko foku neutroa, predikatu mailako foku neutroa, edo objetu mailako foku neutroa). Guk, gorago lez, deituko diegú sinpleki "foku enfatikoa" eta "foku neutroa".

Gogora daigun, gainera ondorengo pasartea ti ondoko sarrera:

• SVO neutroa 

Horrá zenbait paragrafo non, alde batetik, aipatzen da Ortiz de Urbina eta bere planteamendu analitiko batzuk, eta bestetik, gure master-lanaren ondorio batzuk ("Hitzaldietako euskararen aditz osteko fokuen testuinguru diskurtsiboak eta aukera prosodiko nagusiak", 2010:116-117): 

Hortxe daukagu, aukeran, SVO neutroa.

Eta gauza da ze SVO ordena neutroa ez da kontuan hartzen, ez da aipatzen an euskararen gramatikak, izanki, nola den, ezinbesteko ordena bat an euskararen garabidea. Berriro ere, ezbidea. [2372] [>>>]