Bergarako aldaera interesgarriak: jako → jakon → balejako → lejako

Atzokoan genioen ze:

Bihar ikusiko dugu ondorio-forma horien beste aldaera interesgarri bat, baitare erabilia kin objetu singularrak eta pluralak.

Eta hor doaz forma horiek, zein dirén Bergarakoak, berdin singular eta pluralekoak, eta zeinen "nor" argumentuko 3. personak ez diren hasten kin "litz-", nola printzipioz litzakén estandarragoa (nola an "balitzako → litzakio") , baizik kin "le-" (nola an "baletor → letorkio") (ikus "Bergarako euskera" (UNED-BERGARA, 1988:97-98; klikatu gain irudia ki ikusi hobeto):

 Hau dá:

jat → jatan → balejat → lejatake (aldaera: litzakit)

jatzu → jatzun → balejatzu → lejatzu (ald.: litzakizu)

jako → jakon → balejako → lejako (ald.: litzakio)

jaku → jakun → balejaku → lejaku (ald.: litzakigu) 

jatzue → jatzuen → balejatzue → lejatzue (ald.: litzakizue)

jake → jaken → balejakue → lejakue (ald.: litzakie)

Forma horiei buruz, bi oharpen:

1.: Gogoratu ze objetu singularrak eta pluralak berberak dira.

2.: Azpimarratu ze baldintzen eta ondorioen adizkiak ere berdinak dira kin salbuespena on "balejat → lejatake". Esan nahi baita ze, salbu 1. "nori" persona horretan ("lejatake"), ez da gehitzen "ke" morfema an ondorioa. 

Gainera, ondoan (goraxeago) dauzkagu "balitzazue" moduko baldintza-adizkiak, zein diren nola Aramaiokoak ("balitxatzue") baina hurbilagoak tikan estandarra (atzo genioenez):

Hortaz, gogoratzen dugú atzoko adizkiak:

jat → jatan → balitzat → litzat (aldaera: litzakit)

jatzu → jatzun → balitzazu → litzazu (ald.: litzakizu)

jako → jakon → balitzako → litzako (ald.: litzakio)

jaku → jakun → balitzaku → litzaku (ald.: litzakigu) 

jatzue → jatzuen → balitzazue → litzazue (ald.: litzakizue)

jake → jaken → balitzake → litzake (ald.: litzakie)

Denak ere erabilgarri kin objetu singularrak eta pluralak. Deus ez berririk azpin eguzkia.

Eta denak ere berdinak an baldintza-ondorioak (salbu, jakina, an "ba-" partikula: balitzat → litzat). [2852] [>>>]