Ez da jasotzen "harik..." aldaera, zein, hortaz, ez litzake arauzkoa (soilik "harik eta...")

Aurreko sarreran aipatzen genuén ondoko sarrera tikan Euskaltzaindiaren Hiztegia:

harik eta

arte(an) edo arteraino hitzez amaitzen diren denborazko esaldien hasieran, indargarri gisa-edo, ezartzen den esapidea. Lan honetan jarraituko dugu, harik eta bukatu arte . Harik eta ikusi arte. Harik eta Herodes hil artean. Harik eta heldu ziren arteraino. Hain maitea zuten hizketa hau, non, harik eta goseak estutu zituen. Harik eta San Ignazio arte.

eta esaten genuen ze, gure ikuspuntutik, definizio horretan bázeuden xehetasun-falta batzuk, zeintarik, lehenengoa litzaké ez dela ematen aukera ki erábili "harik..." soildua: esan nahi dugu gabé "..eta" kasu honetan.

Esan nahi baita ze adibidez noiz hiztegi horretan jasotzen dirén "baldin eta..." edo "zeren eta...", orobat ematen dirá "baldin..." eta "zeren..." soilduak, kin ber esangura eta ber sarreran. Ikus kasua on "baldin...":

baldin

ba- baldintzazko aurrizkiaren indargarria. Beraz, baldin geure buruaz kontu onik eman nahi badugu (...). Ahaleginak premiazko ditugu hizkuntzak iraungo baldin badu. Nork ez du gure artean ezagutzen, arestian jaioa ez baldin bada, faxismoaren mutur beltza? Komeni baldin bada, bai.

baldin eta

Baldin. Edozein gauzak dardarka jartzen nau, baita txikienak ere, baldin eta eraginik izan badezake nire arimaren nahasmendu honetan.

Baina, "harik eta..." partikulan, ez da jasotzen "harik..." aldaera, halatan ze azken forma hori ez litzake arauzkoa.

Eta gauza da ze Euskara Batuaren Eskuliburuan (EBEn) agertzen dá "harik (eta)...", non "..eta" aukeran gelditzen dén (nola ikusi dugún hemen edo hemen). Bide batez esanda, EBEren versio elektronikoan agertzen dá "zeren eta..." eta EBEren beraren paperezko edizioan "zeren (eta)...", berdin nola EBEren bi versioetako adibidean ere (alegia, paperezkoa eta elektronikoa).

Kontuan hartuz ze liburu horien helburua dá arauemailea, alde batetik erabili beharko liraké oso irizpide zabalak (hain zabalak non ez lirake izan behar arauemaileak, baizik argiemaileak), eta bestetik, ardura eta kontu handiz jokatu beharko litzake noiz xehetasun-faltak murriztu ahal dituén aukera komunikatiboak. [528] [>>>]