'Constituent Recognition Domain' (CRD): kontzeptu klave bat an neurri prozesatzailea e Hawkins

Segituz kin neurri prozesatzailea zein Hawkins zún erabili an beheragoko 5.12 taula, hantxe (beherago) ikusi ahal dugu CRD akronimoa, zein dún balio nola "Constituent Recognition Domain", eta zein dén kontzeptu klavea an gure intereseko neurri prozesatzailea:

Hortaz, ikus daigun ondorengo definizioa zein Hawkins-ek egin zuén an bere "A parsing theory of word order universals" (1990:229):

Esan nahi baita ze, adibidez, S nodoaren CRDa (esaldiko CRDa) izango litzaké hitz-multzo ordenatu konkretu hori zein giza-prozesatzaileak ezagutu beharko luke afin identifikatu eta eraiki a estrukutra sintaktikoa zein dén azpi S nodo hori (X nodo konkretu bat), esan nahi baita afin identifikatu eta eraiki IC guztiak zein agertzen dirén azpi S nodo hori. 

Nola prozesatzailea dén mugitzen ti ezkerra ki eskuina (ti hasiera ki bukaera, online), S nodoaren CRDa hasiko litzake an hóri hitza zein dún eraikitzen S-ko lehenengo ICa (zein izan ahal da sujetua ala VPa, segun ordena), eta amáituko litzake an hóri hitza zein dún eraikitzen S-ko azken ICa (zein orobat izan ahal da sujetua ala VPa, segun nondik hasi den).

Zehazkiago, SVO ordenan, eta erábiliz gure ereduko notazioa, izanen genuké honako ordenazio orokorra an esaldia:

• S1S2VO1O2O3  (6 hitz)
  

non:

• S1S2 dá berdin nola mS kin 2 hitz (S1 burua hasieran)

• V dá aditz (soila)

• O1O2O3 dá berdin nola mO kin 3 hitz (O1 burua hasieran) 

Ordena horretan S nodoaren CRDa izanen litzaké:

• S1S2V  (3 hitz)
  

zein hasten baita an Sko (esaldiko) lehenengo ICa (zein, ordena horretan, dén S sujetua), eta konkretuki an bere burua (S1) non identifikatu eta eraikiko litzake esaldiko lehenengo IC hori, eta amaituko litzake an Sko (esaldiko) azken ICa (zein dén VP aditz-sintagma), eta konkretuki an VPko lehenengo ICa, alegia V, bere aditza, non eraikiko litzaké VP azken osagai hori (beste egun batean ikusiko dugu nóla, Hawkins-en ereduan, VPa orobat eraiki daiteke an O objetua, eta zehazkiago an objetu horren burua, baldin objetua agértu lehenago zein aditza).

Horrela, daukagu ze, Sko CRDaren hitz-kopurua dá 3, zein den kopuru bat zein dún parte hartzen an gure "IC-to-word" ratioa, justuki an bere izendatzailea ("word"), nola ikusi ahal dugun an ondorengo taula: 

Horrela, 2/3 izanen dá a ratioa arten IC kopurua zein eraiki beharko den azpi S (zenbakitzailea: 2), eta hitz-kopurua zein prozesatu beharko diren ki eraiki IC horiek, eta horiekin Sko estruktura sintaktikoa (izendatzailea: 3). Hóri da Hawkins-en "IC-to-word" ratioa. [⇶]