Altuberen esaldi absolutiboak (neutroak) konposatu beharko lirake nola hóriek non galdegaia dén aditzaren kualitate afirmatiboa

Genioén hemen:

Planteatzen genuén hemen esaldi neutro bat ...

... non aditza eta objetua dirén informazio berri bakarra, eta non ez dagoen arrazoi komunikatiborik ki aukeratu bata edo bestea nola foku markatu:

Amak liburu bat erosi du.

Garziaren ereduan halako esaldi bat soilik eman daiteke an SOV ordena kin azentu neutroa an objetua:

Amak libúru bat erosi du.

Berez, hori izango litzaké foku zabal horietakoa ("wide focus"), non ez sintaktikoki ez  prosodikoki ezin den mugatu zehazki nóndik nora hedatzen den galdegai zabal hori (kontextualki bai, ordea). Gogora daigun ondoko pasartea gain izáera e foku zabala (ikus an "Eta gero daukagú foku zabala edo neutroa (kin azentu neutroa, nuklearra)").

eta, bestalde, genioén hemen:

Halako esaldi bat bete-betean sartuko litzake an markoa zein Altubek deskribatzen digu nola absolutibo:

eta beherago:

Galdera da: nóla ordena geinke esadi hori jarrai-ki Altube (1929), jarrai-ki Juan Garzia (2015), edo jarrai-ki Euskaltzaindia (2011)? 

Jada ikusi dugu (hemen ere) zéin izanen litzake ordena bakar posiblea jarrai-ki Juan Garzia:

Labúrbilduz, Juan Garziaren ereduak soilik ametituko luke SOV ordenamendua, hots: 

Amak liburu bat erosi du.

Orain ikusi behar dugu zéin diren Altuberen gogoetak gain ordenamendua te esaldi absolutibo edo neutro horiek. Eta gauza da ze, Altuberen ereduan, ez bada elementu argi bat ki eráman galdegaitasunaren indar prosodiko berezia, orduan  indar hori jarriko da an baietza (halan-ze galdegaia izanen dá baiezkotasuna bera), esan nahi baita aditzaren kualitate afirmatiboa, eta ordenazioa, beraz, kualitate horri dagokiona:

En las oraciones que carecen de miembros nominales o que, poseyéndolos, ninguno de ellos es apropiado para ocupar aquel puesto, examínese si el nombre verbal puede desempeñar con propiedad el papel de elemento inquirido. 

Cuando fuese negativo el resultado de los dos ensayos precedentes, es seguro que la frase en cuestión debe componerse conforme (...) a aquellas oraciones que ostentan como elemento inquirido la cualidad afirmafiva del verbo. [Altube, 1929:70]

Beraz, gure esaldiko kasuan, non, esan dugunez, ez dagoen arrazoi komunikatiborik ki enfatizatu bereziki ez izena ezta aditza ere, derrigor jo beharko genuke ki 3. puntua, halan-ze esaldiaren galdegaia izanen litzaké aditzaren baiezkotasuna. Esan nahi baita ze Altuberen esaldi absolutiboak (neutroak) konposatu beharko lirake nola hóriek non galdegaia dén aditzaren kualitate afirmatiboa. Baina horrek zehazki zé ordena eskatuko luke an goragoko esaldia? Bihar jarraitukó.