Eneco Erroco

 Genioén herenegun:

Puntu honetan gogoratu nahi genuke ondorengo komentarioa, zein Josu Lavin-ek egin zuén hemen:

TO: KO, TSO Nori atzizkien itchura ere badaducate.

Eta hortik doa argumentua. Esan nahi baita ze antzera nola, demagun, mendebaldeko "jako" edo "natorko" formetan egiten dugún "-(k)o" analisia, non bukaerako "-o" morfema hori dén referitzen ki, kasu horretan, objetu indirektoa (3. persona singularra), garai zaharragoetan "Otsoko" diminutibo-hipokoristikoan ere, amaierako "-(k)o" hori interpreta geinke nola hurbileko referentzia (deiktiko) bat ki pertsona hori zeini referitzen ari dén hiztuna. Zérbait nola:

Otsoko = Otsokori = Otso hori  

Halako referentziak (esan bezala, deiktikoak) denborarekin joanen ziren galtzen euren transparentzia morfologikoa, eta pixkanaka bihúrtzen sufijo diminutibo-hipokoristiko derivatibo hutsak, zein aplika litezkén ez soilik ki hurbileko pertsonak, baizik ere ki elementu inanimatu ez-hurbilekoak. Batzuetan erabiliko zén "-to" (alternatiba epentetiko tipikoa), hasieran nagusiki zatio arrazoi fonikoak (inguru fonikoa).

Gure azalpenaren arabera, "-(k)o" referentzia diminutibo-hipokoristiko hori (hasiera batean akaso gehiago izan zitekén hipokoristikoa zéinda diminutiboa) joango zén galtzen bere hurbileko zentzua, eta bihurtzen derivatibo hutsa, esan nahi baita sufijo diminutibo bat. Baina, gerora, hasiko zen erabiltzen kin zentzu referentziala adibidez an abizenak:

..., Eneco Erroco (..., 1219), ... [Mitxelena, 1969:8-9]

non, gure ikuspuntutik, akaso esaten ari zén:

Eneko Erroko = Errokori = Erroko hori"

horrela referitzen zirelarik justu ki Eneko Erroko (hori), eta ez ki, demagun, Eneko Iturraldeko (hori). Hor, jada, izeneko "-ko" hori izanen zén diminutibo hutsa, bitárten abizenekoa hasiko zén nola referentziala (kin amaierako "-o"). [1854] [>>>}