ostirala, azaroa 17, 2023

Bizkai-Aldundia (1920): "Beraz, ta oberik aurkitu arte, toleskun-ikurra "tol" irakurteko bidea hartu dogu."

Atzokoan amaitzen genuén gure sarrera esánez:

Behar zutén eta sortu zuten. Txapela kentzekoa (ikus "Patxi Baztarrika (2016): "... ez daukat soluziorik? bueno ba, aurkitu egin behar dut, eta asmatu egin behar dut, bildurrik gabe"." edo "J.M. Agirre (2012): "anbizio faltagatik, kastizismo eta purismoagatik…"").

Giro sortzaile hartan, Bizkai-Aldundiren textu horrek zioén beherago:

Beraz, ta oberik aurkitu arte, toleskun-ikurra tol irakurteko bidea hartu dogu. [Bizkai-Aldundia, 1920]

Ildo horretan berean, gogoratu nahi genuké ondorengo sarrera ere, non aipatzen genituén ondoko hitzak ti Fatamendi (1917): 

nahiz, nola genioén an sarrera hori, normalean, ez den ezer berezirik asmatu behar, baizik soilik erábili hizkuntzaren beraren materialak eta mekanismoak: adibidez hizkuntzaren mekanismo desdoblatzailea, non elementu postpositibo bat hasten dén erabiltzen aurreratuta ere (ez al da hori oso mekanismo normala eta hain propiala nola universala?)

Amaitzen genuén atzo esánez ze:

Gure ikuspegitik, hor, Lopez Mendizabal izaten ari da oso berritzailea, zorionez.

Eta bai hala da, berritzailea da an bere kontextua (an bere lekua, an bere denbora, an bere zirkunstantzia), baina era berean, azpimarratu nahi genuke ze sintaxi-kontuetan ezer ez da hain berria, baizik ze, gehiago, berrikuntzak izaten dirá aplikazio zirkunstantzial berriak ti betiko material, mekanismo eta mugimendu sintaktiko zaharrak, zein dirén hain mugimendu propioak nola universalak, eta zein antzera erabiliko dirén han zein hemen, atzo zein gaur, baldin oztopo intra eta extralinguistikoak ez badira insalvableak.

Horixe da bidea, bide bizigarri bakarra. [>>>]