"..., betikuak, eta bidezkuak..." (Koldo Zuazo eta "Badihardugu Euskera Alkartia")

Atzokoan esaten genuén honako hau:

..., baina aukera sinpleak ematera, "jatan" baitare erabili ahal da kin zentzu bikoitza (singularra eta baita plurala ere) nola egiten dén ondo aspalditik an zenbait varietate. Aukera hori ere euskararena da, totalki euskara,...

Ikus ondoko tituluko adibidea an Debagoieneko hizkerak (ahotsak.eus):

• zapata galdu jako / zapatak galdu jako

Gainera, aukera horiek dirá aspaldikoak, betikuak, nola azpimarratzen genuén an sarrera hau:

• [896] J.L. Ormaetxea (2006): "... ez da oraingo ezaugarri bat, aspaldikoa baizik."

Aurreko sarreretan ikusi dugu nóla Aramaion eta Debagoienan ez den egiten objetu-komunztadura plurala, halan ze batek pensa lei ze erabilera hori izan ahal da berria, esan nahi baita azken urteotakoa, eta akaso sortua zatio eragina on gaztelania, gehiago zein jarráituz euskararen beraren barne-tendentziak (argi gera bedi ze, lehen eraginagatik balitz ere, horrek ez lioke bide horri kenduko batere interes funtzionalik).

Puntu horretaz, ikus zér dioskun Jose Luis Ormaetxea-k an bere jada aipatutako tesi doktorala titúlatzen "Aramaioko Euskara (azterketa dialektologikoa)" (2006:299) burúz Aramaioko eta Debagoieneko euskara:

Beraz, ez da oraingo ezaugarri bat, baizik aspaldikoa. Ormaetxea-k, hor, aipatzen dú Zuazo eta Badihardugu (2002), noiz referitzen dén ki liburua titúlatzen "Deba ibarretik Euskararen Herrira", non irakur daikegun hau (2002:91-92):

Baten batek besterik pentsau leiken arren, hau kontuau ez da azken urtiotako gauzia, antziñako izkribuetan be halantxe agertzen da eta: 1562. urteko Dictionarium linguae cantabricae-n, esate baterako. Alderdi honetan, betikuak eta bidezkuak dira era honetako esaldixak:

sagarrak emon dotso
sagarrak gustetan jako
sagarrak dakar poltsan
gauza danak daki

[Koldo Zuazo eta Badihardugu Euskera Alkartia, 2002:91-92]

Koldo Zuazo-k eta Badihardugu Euskera Alkartia-k diotenez, aukera horiek dirá betikuak, eta, jakina, guztiz bidezkuak.

Bai, betikuak eta guztiz bidezkuak. [2808] [>>>]