Maiztasunean ondo gehiago, baldintzetan ondo naturalago eta denboran ondo berrikiago: asimetria bat zein azaldu behar da

Atzoko sarreran Hoeks zún azpimarratzen nóla hitz-ordenen maiztasunak aztertu behar diren ez soilik ti perspektiba sinkronikoa (gaur egungo maiztasun-banaketa arten hitz-ordenak an munduko sintaxiak) baizik-ere, eta are nagusiki, ti perspektiba diakronikoa:

Perspektiba horretatik, azter daitezke ez soilik norantza nagusiak an evoluzioa e munduko sintaxiak, baizik-orobat zéin baldintzetan eta zéin garaitan gertatu diren aldaketa horiek. Horretaz, hauxe genioen an "Sintaxigintzaren norabide komunikativoa" (Senez, 46, 2015), erántzunez ki Miren Azkarate euskal hizkuntzalaria, nork, orain gutxi ("Hizkuntzen berdintasun komunikatiboa: mitoa ala errealitatea?", Mendizabal, 2014), zún defendatzen hipotesi zikliko "partziala" (partziala zeren soilik VSO, SOV eta SVO ordenak pasako lirake batetik bestera ziklikoki, nahiz Miren Azkaratek ez dún azaltzen zergátik ustezko prozesu zikliko hori gertatuko litzake soilik arten hiru ordena posible horiek). Baina:

Bai, SOVtik SVOrako mugimenduak gertatu dirá maiztasunean ondo gehiago, baldintzetan ondo naturalago eta denboran ondo berrikiago zein kontrako mugimenduak:

Hortaz, maiztasunean ondo gehiago, baldintzetan ondo naturalago eta denboran ondo berrikiago, erákutsiz asimetria bat zein dún sortu gaur egungo banaketa (estatikoa), eta zein, jakina, azaldu behar da. [⇶]