asteartea, iraila 21, 2021

Eta kuantitatiboki? Nabari al da asimetria evolutibo hori aldé egoera derivatua? Zéin proportziotan ailegatu dira sintaxi indoeuroparrak ki "azken egoera derivatu praktikoki definitibo hori" (derived state: VSO/SVO pre) respektu "antzinako egoerakoak" (ancestral state: SOV post)?

 Genioén herenegun nóla:

... [Pagel-en (2009)] grafiko horretako joerak mantenduko balira etengabe, finean sintaxi indoeuropar (ia) guztiak amaituko lirake izáten VSO/SVO prepositiboak, zein dén egoera egonkor bakarra (aurreko ia hori nagusiki lotu beharko litzake kin kontaktu linguistikoa, zein, horrek berak ere, gerota gehiago dún bultzatuko aldé SVO). Beraz, gerta daitezke salbuespenezko egoerak, baina, analisi horretan, argi dago zein den joera nagusia aldé egoera derivatu burulehen estable bat (SVO prepositiboa).

eta atzo azpimarratzen genuen prozesu horretako azken egoera sintaktiko konsistenteki burulehen ondo artikulatua, zeintara behin helduta, bihurtuko dén praktikoki definitiboa:

..., gauza da ze, behinda heldú ki egoera konsistenteki burulehen ondo artikulatu bat, ordena hori bihurtuko litzaké praktikoki definitiboa.

Eta kuantitatiboki? Nabari al da asimetria evolutibo hori aldé egoera derivatua? Zéin proportziotan ailegatu dira sintaxi indoeuroparrak ki "azken egoera derivatu praktikoki definitibo hori" (derived statea: VSO/SVO pre) respektu "antzinako egoerakoak" (ancestral state: SOV post)? Zénbat hizkuntza indoeuropar daude an egoera sintaktiko bakoitza?

Pagel (2009) dígu eskaintzen ondorengo grafikoa non erakusten ditu bere emaitzak respektu arbola filogenetikoa e hizkuntza indoeuroparrak, non (kanpoaldean) agertzen dirén hitz-ordenak (gorriz eta urdinez):  

Hor, ez baditugu kontatzen ber hizkuntzaren aldaera ezberdinak (nahiz estrukturalki berdinak), eta kénduz zentruko Hittite eta Tocharian zaharrak, ateratzen zaizkigu:

  • 32 kin kanpoko kolore gorri-urdina: VSO/SVO pre
  • 10 kin kanpoko kolore gorriargi-urdinargi: SOV post
  • 5 kin kanpoko kolore gorriargi-urdin: SOV pre
  • 1 kin kanpoko kolore gorri-urdinargi: VSO/SVO post
Beraz, argiki nabari da gorago aipatutako asimetria evolutiboa aldé egoera praktikoki definitiboa non baliabide burulehenak dúten erakusten euren sinergia diskursibo guztiak (zein diren askoz handiagoak zein baliabide buruazkenek erakusten dituztenak, asimetrikoki): bukaerako egoera horretako sintaxiak dirá hiru aldiz gehiago zein antzinako sintaxiak (32 aurka 10). [1390] [>>>]