astelehena, urria 04, 2021

Eta zér gertatzen da noiz azpiosagarri rhematikoen kopurua dún jotzen ki infinitu?

Atzoko ariketa teorikoarekin jarraituz (non ari ginen handitzen gure ereduko osagarri-kate rhematikoa), eta kontuan hartúz ze gehitutako azpiosagarrien buruak izan daitezké adposizioak (postposizioak edo preposizioak, zeinen artean konsideratzen ditugu kasuak ere, nola adibidez genitiboa), edo perpaus nexuak (nola nexu erlatiboak edo konparatiboak), gauza da ze osagarri-kate rhematikoa ondo luza liteke (baldin prozesamendu-kostuak ahalbidetuko balute aukera hori). 

Horrela, eta nahizta, jakina, "infinitu" oso kopuru altua den, ez gara resistituko ki adierazi zéin litzake limiteá e kostu memoristikoak noiz azpiosgarrien kopurua dún jotzen ki infinitu. Jakina, ez da baizik ariketa matematiko bat barné eredu teoriko bat, baina akaso lagunduko digu argiago uzten zéin diren gure ereduko joerak (zein azken buruan dirén a joerak zein díren segitzen ti modelizazioa e koherentzia diskursiboa, nondik-eta segitzen dén gure ereduko asimetria diskursiboa). Ikus daigun:

  • SVO1O2...O= 0 noiz n→ ∞
  • VSO1O2...On = 1 noiz n→ ∞
  • SOn...O2O1V → ∞ noiz n→ ∞
  • VO1O2...OnS → ∞ noiz n→ ∞
  • On...O2O1VS → ∞ noiz n→ ∞
  • On...O2O1SV → ∞ noiz n→ ∞

non SOV ordenaren kostuak ondo erakusten du bere joera noiz informazio rhematikoa handitzen dén (SOV egonen dá gerota erlatiboki urrutiago ti SVO/VSO, berdin nola egonen dén gerota erlatiboki hurbilago ti 3 ordena inefizienteenak, zeinekiko kostu-diferentzia dún jotzen ki zero an ber terminu erlatiboak), halan-ze, atzo antzemandako taldeak guztiz argi agertzen zaizkigu. Alde batetik:

  • SOn...O2O1V → ∞
  • VO1O2...OnS → ∞
  • On...O2O1VS → ∞
  • On...O2O1SV → ∞

hau da SOV, VSO, OVS eta OSV, zeinen memori kostua dén hazten etengabeki noiz handítzen a pisua e informazio rhematikoa (hór dauzkagu 3 ordenák kin objetua lehenda sujetua, eta SOV); eta bestetik 

  • SVO1O2...On = 0
  • VSO1O2...On = 1

hau da SVO eta VSO, zeinen memori kostua ez den aldatzen noiz informazio rhematikoa handitzen den. 

Emaitza gure ustez ondo interesgarriak, zein, esango genuke, oso bát datoz kin evidentzia enpiriko diakronikoa, non SOV etengabeki jaitsiz doa aldé SVO, bitárten VSO mantentzen den an kopuru sinkroniko erlatiboki aski baxua respektu SVO. []