asteartea, urria 05, 2021

SVO (estruktura diskursiboki koherenteena) dá estrukturalki oso-oso establea eta aurrikusgarria: mezu-jasotzaileak orohar ongi aurrikus daike ze esaldiko lehenengo elementua izanen dá S sintaktiko orohar-thematiko bat (oinárrituz esaldi koherentea)

Gogora daigun ze eredu teoriko aplikatuak ki linguistika ez dira baizik representazio sinplifikatuak e realitate linguistikoa, halan-ze euren helburua ez da jasótzea realitate horretako zehaztasun guztiak kin euren kasuistika partikular guztiak (linguistikan kasuistika amaitezina izaten da), baizik soilik realitate horren ardatz nagusiak zeinekin, asmátuz gero, akaso azáldu realitate horren joera nagusiak, tendentzia nagusiak, orohar.

Eredu teorikoak dirá ikerbide deduktiboak non aztertu nahi den zéin dirén konsekuentzia logikoak zein díren segitzen ti supuesto batzuk, printzipioz ondo fundamentatuak. Gure ereduan, kasurako, abiátuz ti hierarkia diskursibo asimetriko bat, heldu gara ki ordenazio bat arten hitz-ordenak (aráuz euren memori kostuak) zein, esango genuke, ederki ajustatzen da ki behatutako maiztasun-tendentzia sinkroniko eta diakronikoak (abiátuz ti antzinako SOV ordena bat zeinen sorrera-baldintzak guztiz bereziak baitziren, oso partikularrak, ez orokorrak). 

Eredu horretan, ikusten dugu nóla koherentzia dikursiboak dakár, adibidez, rekursibitate funtzionala, non, informazio rhematikoa joan ahalko da progresiboki zehazten erosoki bidéz konbinazioak arten perpausak eta sintagmak zein ondo arinki eta pausatuki joan litezke gehitzen barné estruktura koherente bat, non informazioa doan integratzen online an aurreko dikursoa.

Abantaila komunikatibo horiek ekarri beharko liokete estabilitatea ki estruktura koherenteena, zein dén SVO, halan-ze, behin hortara helduta (baldin ahal bada, zeren ez da zuzeneko kontua), SVO estruktura bihurtuko zén ondo establea, ondo aurrikusgarria, aurrikusgarriena. Eta justuki horixe gertatzen da. Ikus an ondorengo taula (kin datuak ganikan Steele, 1978) nóla SVO ordenean mezu-jasotzaileak orohar ongi aurrikus daike ze esaldiko lehenengo elementua izanen dá S sintaktiko orohar-thematiko bat (oinarrituz esaldi koherentea), bigarrena V transizionala, eta azkena O rhematikoena, luzeena, non espero dugun informazio expresiboena, akaso sorpresiboena, non erabiliko nahi genuke intonazio bereziena eta adierazgarriena (salbu an egoera pragmatiko-kontextual bereziak zein markatuko lirake bidéz intonazio berezia ere): 

SVO ordena dá aurrikusgarriena estrukturalki (halan-ze ez du behar morfologia berezirik, hala nola kasu ergatiboa edo akusatiboa, afin ezberdindu S eta O), barné bere estruktura koherentea, irekia ... []

Etiketak: ,