igandea, abuztua 07, 2022

Batez ere baldintza eta behar linguistikoak exigenteagoak egiten doazenean, hizkuntzak jotzen duté ki kokatu sujetua (tipikoki thematikoa) an posizio kanoniko gerota aurreratuagoa, eta objetua (tipikoki rhematikoa) an posizio kanoniko gerota atzeratuagoa

Aurreko sarreretan saiatu gara ikusten nóla Ojibwa hizkuntza ezin den konsideratu salbuespen bat ki tendentzia universala aldé kokatu informazio berria an esaldi-bukaera. Hortaz, gogoratu nahi dugu ze Dryer (1980) honela mintzo zén gain Ojibwa: 

Furthermore, Creider (1975) and Tomlin and Rhodes (1979) present evidence that the tendency for new information to occur late in sentences may not be universal. Tomlin and Rhodes argue that the opposite tendency exists in Ojibwa. [Dryer, 1980:175]

hala ere, ikusi dugu nóla hizkuntz ipar-amerikar hori askoz hobeki erabil liteké aldéztuz tendentzia universal hori:

Batez ere baldintza eta behar linguistikoak exigenteagoak egiten doazenean, hizkuntzak jotzen duté ki kokatu sujetua (tipikoki thematikoa) an posizio kanoniko gerota aurreratuagoa, eta objetua (tipikoki rhematikoa) an posizio kanoniko gerota atzeratuagoa

Egon daitezke baldintza eta behar komunikatibo bereziak (gaiti oso kontextualak) non sujetuak izaten diren hain eskuragarriak ti kontextua zeinda gehienetan ez diren ematen explizituki, edo ematekotam, ematen dira an bukaera (an OVS edo VOS). Baina, gure analisitik, halako egoera bat soilik manten liteke azpi aipatutako baldintza oso bereziak, zeren behar komunikatiboak akontextualagoak egitean (eta hortaz exigenteago) gerota gehiago beharko dirá sujetuak an hasiera te esaldia (gaiti arrazoi diskursibo-funtzionalak).

Gainera, gertatzen da ze sujetuak ez dira bereziki dependenteak ti sintaxi burlehena edo buruazkena, halan-ze orohar aski erraz mugi daitezke ki hasierako posizio kanonikoa. Eta hala egiten dute.