Zergátik ez dago irakurketa-aukera sinboliko hori kin "bat" zenbakia? Esan nahi baita, "1 metro" irákurri esánez "bát metro", an ber hurrenkera zeintan agertzen den

Atzokoan genioén:

..., gaurkoan aipatu behar dugu bát aitzindari ti esapideá "8 zati 2" an zatiketak, zein dén hain zuzen ere "8 zat 2", nola konprobatu ahal dugun an azken egunotako "Euskal-Zenbakiztia" (1920)

non erabiltzen genuén "bát aitzindari" ordéz "aitzindari bat", járriz "bát" artikulu interminatua ("bat" zenbatzaile zaharra) lehenago zein bere izena ("aitzindari") eta hola emánez jarraitutasun gehiago ki expresioa (zeren "bat" postpositibo horrek ulertu ahal da nola sintagma-bukaera, eta horrek batzutan ez du laguntzen ki jarraitu diskursoa erosoki). 

Eta gauza da ze, zenbakia erabiliz gero, honela idatziko da:

• 1 metro

• 1,5 metro

baina esatean, honela esan behar omen dugu:

• metro bat

baina

• bat koma bost metro

sórtuz hor tirabira bat artian "bat" postpositiboki irakurria  eta "bat koma bost" prepositiboki irakurria. Ikus nóla azaltzen den puntu hori an Euskaltzaindiko Jagonet gunea:

Beraz, bádugu idazkera sinbolikoa, bidéz zenbakia ("1 metro"), eta idazkera ez-sinbolikoa, bidéz letrak ("metro bat"), an kontrako ordenak, baina biak esan beharko liraké "metro bat", nahiz ez dugun ikusten zergátik idazkera sinboliko hori ("1 metro") ezin aukeran irakurri an ber hurrenkera nola idatzita dagoen:

1 metro = bat metro edo metro bat

eta erabiltzaile bakoitzak aukera dagiela zér nahiago duen an erabilera bakoitza. 

Izan ere, proposatzen zaiguna dá erabil daigula ohiko irakurketa textual postpositiboa an expresio sinboliko bat zein idazten den an kontrako ordena, eta ondo da irakurketa postpositibo hori aukeran egon dadin, baina, gure ikuspegitik, ez litzake izan behar derrigorrezkoa, horrela útziz bidea ki irakurketa jarraituagoak. Eman daigun beste adibide bat, akaso argiagoa, konsideratuz honako expresio sinbolikoa:

8 > 5

zein normalean irakurtzen dugún:

8 handiago 5

nahiz baita irakurri ahal dugún :

8, 5 baino handiagoa

Biak aukeran daude, nahiz, diogunez, normalean aukeratzen dugú "8 handiago 5". Zergátik ez dago aukera hori kin "bat" zenbakia? Esan nahi baita, "1 metro" irákurri esánez "bát metro", an ber hurrenkera zeintan agertzen den. [>>>]