Adizki laguntzaileetan, gure ikuspuntutik, konsonantez hasitako lau silaba litzaké topea on funtzionalitate minimoa

Atzoko (eta beheragoko) irudian (klikatu gain irudia ki ikusi hobeto), lehen lerroan irakurtzen genituén honako "nor-nori" adizki hauek (zeintaz ari ginen mintzatzen an #2847):

çuec guri çatzaizquigute çatzaizquiquegute / cinçaizquiguten  cinçaizquiqueguten / cinçaizquigute  cinçaizquiquegute

Adizki laguntzaileetan, gure ikuspuntutik, konsonantez hasitako lau silaba litzaké topea on funtzionalitate minimoa (ikus #916), halan ze hortik aurrera (alegia, konsonatez hasitako bost silaba edo gehiago) aditz laguntzaileak bihurtuko liraké argiki deserosoak eta are nekosoak. Eta, ikusten dugunez, goragoko adibide guztietan dauzkagu 5 edo 6 silaba zein hasi kin konsonante. Nola konpondu? Bilatuz euskararen ondare zabalean halako materialak eta bideak zein hobeki adaptatzen diren ki gure helburua on lórtu adizki laguntzaile sinpleagoak. Gero adizki horiek aukeran (soilik aukeran) eskaini beharko lirake.

Gure kasu konkretu honetan, goragoko adizki horien oinarria dá "nor-nori" paradigma, eta kontua da ze bádira euskaran hizkera batzuk non "nor-nori" paradigma hori normaltasunez erabiltzen dén berdin kin objetu singularrak zein pluralak. Ikus Aramaioko versioa ("Aramaioko aditz-taulak", Badihardugu Euskara Elkartea, 2011:5):

zeinen forma estandarragoak liraké hauek:

jat → jatan

jatzu → jatzun

jako → jakon

jaku → jakun 

jatzue → jatzuen

jake → jaken

Adizki horietan guztietan dauzkagú, gehienez, bi silaba zein hasi kin konsonante. Hortaz, ez dirudi abiapuntu txarra ki eman aukera sinpleagoak. Bihar jarrraitukó erakusten zéin material eta mekanismotan oinarritzen dirén horiek adizkiak (aukerak) an #2848, hau dá:

• Hola portatu ez bazina, gustatuko zintzakon. (bat dator kin iraganeko forma)

• Hola portatuko ez bazina, gustatuko zintzako(n). (iraganeko forma bera edo ken "-n")

eta 3. personakoak:

• Holakoa izan ez balitz, gustatuko jakon. (bat dator kin iraganeko forma)

• Holakoa izango ez balitz, gustatuko litzako/jakon.

[2850] [>>>]