The elephant in the room

Aurreko sarreran genioen ze Chomsky-ren planteamendu gramatikal innanista dá basamendua zeintan oinarritzen dén hurbilketa formalista ki gramatika, hain azalekoa nola zientifikoki eskasa.

Gainera, nola genioen hemen, Chomsky-ren gramatika genetiko universal horretan, hitz-ordena ez litzake baizik beste parametro horietako bat ("another parameter"), hain superfiziala nola, finean, anekdotikoa:

CHOMSKY: In English the most important element in every major grammatical category comes first in its phrase. In simple sentences, for example, we say John hit Bill, not John Bill hit. With adjectives we say proud of John, not John of proud; with nouns we say habit of drinking wine, not drinking wine of habit, and with prepositions we say to John, not John to. Because heads of grammatical categories always come first, English is what is called a head-initial language.

Japanese is a head-final language. In Japanese you say John Bill hit. And instead of prepositions, there are postpositions that follow nouns: John to, rather than to John. So here's another parameter the child's got to leam from experience: Is the language head-initial or head-final?

Baina, nola genioen an gure "Sintaxigintzaren norabide komunikativoa" (Senez 46, 2015):

Euskararen munduan ondo baino hobeto azalduta dago ze esaldien aditz printzipala sistematikoki esaldi-bukaeran kokatzeak (hots, behin subjektua, osagarria eta mendeko perpaus guztiak aurretik emanda) du estutzen eta zailtzen komunikazioa (han eta hemen irakurriko dugu aholkua ezen, ahal izanez gero, aditza aurrera dezagun, aditza ez dadila urrundu ti bere subjektua,...). Ba, justuki horixe bera zein saiatzen garen evitatzen euskaran (nahiz estrukturalki izan erraztasun guztiak afin inplementatu ordena hori), horixe da arau an hizkuntza SOV zurrun eta postpositivoak nola japoniera (non justuki subjektu, osagarri eta mendeko perpaus guztiak doaz sistematikoki aurre aditz nagusia). Hortxe bertan daukagu, beraz, elementu edo ezaugarri sintaktiko bat zein ari den zailtzen eta trabatzen komunikazioa an hizkuntza horiek. Ez al dugu ikusi nahi "the elephant in the room"?

[506] [>>>]