ostirala, apirila 03, 2020

Puff!

Juan Garziak zioen (ikus hemen eta hemen) ondorengoa burúz idazle sasimaisuak ze-erabili dutén "heldu" aditza an forma transitibo-ezdatiboa ("aizkora giderretik heldu zuen"), zeintzuk dirén, nola genioen, asko eta asko:
..., halako sujetuek pentsatzen baitute zuzendu egiten dutela hala, beren jakituria (diglosiko) bereziz, euskarak eta euskaldunek mendeen mendeetan oker zerabiltena. [Juan Garzia, Itzul, 2020-3-28]
Beraz, Juan Garziaren kontakizunean, behinola bá omen zen zérbait, zehazkiago estruktura sintaktiko bat, zein euskarak eta euskaldunek mendeen mendeetan erabiltzen baitzuten zorionez beteak, areanda agertu dirén idazle sasimaisu diglosiko batzuk erabiltzén ez dakit zéin beste estruktura, dirudienez ondo zikina.

Kontakizun okadagarri horretan, zikin horiek, diglosiko sasiok, ez dute egiten aukera sintaktiko akaso aberasgarri bat, inori ezer kendu gabe; ez, atrebitu dira zértan-eta korregitzén euskara eta, bide batez, euskaldunak, kinda partikularitate dudagabe parkaezina ezen... ez dira deitzén Juan Garzia

Puff!

Gauza da ze, "heldu" transitibo-datiboak ez dirudi zaharra, ez behintzat zaharrago zein erabilera intransitiboa, zeinek reinatzen zuén lehenago, eta zeini erabilera transitiboak kendu zión makila, nahiz intransitiboa ez zen horratio desagertu:

Esan nahi nuen ze, erabilera intransitiboa ez zen desagertu areanda ailegatú... Juan Garzia. Esan gabe doa. []