balbula: Ha misterioa on konklusioa

Arituko gara gaur burúz Erdozia-ren experimentua non lau hitz-ordena konparatzen dirén euren artean (SOV, OSV, SVO, OVS), hola lórtuz launakako datuak an ulermen-erroreak, reakzio denborak eta irakurketa-denbora totalak hala nola ere an irakurketa-denbora partzialak (ikus sarrera hau edo hau). Datu horietan báda ordena bat zek ateratzen ditu emaitza txarragoak ze beste hiruak (OSV), eta beste ordena bat zek ateratzen ditu emaitza hobeagoak ze beste hiruak (SVO), emánez ondorengo rankina (ikus hemen)

SVO < SOV ≈ OVS < OSV
[araúz datuak]

Gauza da ze, nolabait esan, OSV aldentzen dén gehiago respektu SOV eta OVS (esanguratsuak dirá bere kontrako diferentziak an errore-portzentajeak, reakzio denborak eta irakurketa-denbora osoak respektu beste hiru ordenak) ezenezta SVO respektu OVS eta SOV (hor esanguratsuak dirá bere aldeko diferentziak an erroreak respektu beste hiru ordenak, eta an reakzio-denborak eta irakurketa-denbora osoak respektu OSV (eta beste experimentu batean báda gainera diferentzia esanguratsua an reakzio-denborak respektu OVS). SOV-k, ordea, soilik ditú aldeko diferentzia esanguratsuak respektu muturreko OSV ordena.

Eta orduan zér egiten du Erdozia-k an bere tesia, zuzendua ganik Laka (hemen ere):

SOV eta OSV baldintzen ulermen ariketako emaitzek iradoki dezakete lehenengoa jatorrizko hitz hurrenkera dela. Aldiz, SVO eta OVS baldintzen artean, aurreko bi baldintzen artean baino emaitza esanguratsu gehiago lortzeak iradoki dezake bi baldintza hauek eratorriak direla. [Erdozia 2006:17]

Erdozia-k erabiliko ditú ulermen-ariketako emaitzak soilik an konparazioa artén SOV eta muturreko OSV (hor agertzen dirá SOV-ren aldeko diferentzia esanguratsu bakarrak), bitárten ez duen aipatzen SVO, zek ditu are diferentzia handiagoak respektu OSV, eta gainera, beste bi diferentzia esanguratsu gehiago respektu OVS eta SOV. Esan nahi baita ze hori bera zein esan den burúz SOV, orobat esan leike respektu SVO, eta arrazoi askoz handiagoz, baina misteriotsuki ez da esaten.

Gero, beste alde batetik, Erdozia-k hartuko ditú SVO eta OVS, zeintzuk dirén, esan dugunez, elkarren berdinagoak zein SOV respektu OSV, eta esanen digu ze:

Aldiz, SVO eta OVS baldintzen artean, aurreko bi baldintzen artean baino emaitza esanguratsu gehiago lortzeak iradoki dezake bi baldintza hauek eratorriak direla. [Erdozia 2006:17]

Ni oraindik nago nire buruari galdezka zér esan nahi ote duen horrek. Nola genioén hemen:

[OHARRA: Azken aipu horretan, ez da konprenitzen ez lehenengo esaldia, ezta bigarrena ere: nóla liteke SOV izatea avantalatsuena noiz ulermen-ariketa horretan (akatsetan) SVO baitá esanguratsuki avantailatsuagoa ze SOV? (gainera, esan dugunez, SOV eta SVO konparatzean ez dago primming arazorik)]