Baina, apostrofo bat? Askoz hobe, azentu progresiboa

 Genioen atzo:

Eta gauza da ze, Juan Garziaren aldetik, ez legoke batere arazorik ki erabili seinale berezi bat ki markátu adibideko SVO ordena hori (ikus 'Juan Garzia (2013):"... arazoa intonazio berezi hori markatu gabe geratzea bada, zergatik ez dugu seinale berezi batez markatzen, eta kito?"'). Izan ere, jarraian dio:  

... , kontu tekniko batera iritsita gaude: arazoa intonazio berezi hori markatu gabe geratzea bada, zergatik ez dugu seinale berezi batez markatzen, eta kito?

Horrek ere badu bere historia, ez baikara oraingoak lehenak auzi horri heltzen. Nik neuk, horretaraino, ez nuke inolako eragozpenik, eta proposatu ere proposatu izan dut halako seinalizazio bat bide horretatik jo nahi lukeenarentzat. Aski litzateke, esate baterako, apostrofo bat [‘] eranstea aditzaren aurreko hitzari (edo, hobe, aditzari berari, aurrean), hala seinalatzeko sintagma hori ez dela galdegai mintzagai baizik, eta galdegaia, beraz, aditzaren ostean doala. [Juan Garzia, 2013]

Bádirudi ze Juan Garzia referitzen ari da ki salbuespenezko kasu batzuk, baina kasuistika hori ez da relevantea orain, edo gutxienez ez da hain relevantea nola ze Juan Garziaren ereduan bertan (berak proposatua) erabil liteke optatiboki ("bide horretatik jo nahi lukeenarentzat") seinalizazio bat ki markatu aditz osteko galdegaiak (eta bide beretik erabil liteké SVO neutroetan ere, utziz ki kontextua ea objetua foku enfatiko den ala ez).

Guztiz ados, berriro ere.

Baina, apostrofo bat?  

Aski litzateke, esate baterako, apostrofo bat [‘] eranstea aditzaren aurreko hitzari (edo, hobe, aditzari berari, aurrean) ... [Juan Garzia, 2013]

Nola genioen hemen, gure ustez, báda aukera askoz hobeagoa: azentua gain aditza (edo gain laguntzailea):

Zentzu horretan, iruditzen zaigu ze hala komek nola koma garaiek gehiago sugeritzen duté pausa ezenez jarraitutasun fluitua, eta, esan dugunez, ez da hori gure helburua. Hortaz, ez bata ez bestea ez lirake biderik egokienak afin provokatu irakurketa fluitu-gozotsuena, are gutxiago noiz existitzen den puntuazio bat gutxiago agresiboa eta gutxiago zatitzailea nola den azentua, zein den mekanismo ondo gardenagoa, ondo erabilgarriagoa, ondo orokorragoa, ondo erosoagoa, ondo fluituagoa, eta ondo egokiagoa.

Gure helburutarako, bereziki interesgarria litzaké azentu akutua, zeintaz mintzo ginen an sarrera titulatzén "Azentu (diakritiko intonatibo akutu) progresiboa":

Izan ere, gure azentu akutu ez-derrigor-zintzilikatzaile horrek ez du exigitzen bere ostean galdegai bat, baizik soilik markatzen a etorrera e osagai rhematikoagoak ezenez azentuduna, seinalatuz horrela norabidea zeintan zuzendu behar den atentzio informatiboa.

Gure azentu akutuak, gainera, kokatu ahalko dira gáin edozein aditz, preposizio, konjunzio edo bestelakorik zeintan nahi dugún zuzendu atentzio rhematiko-informatiboa ki ondorengo elementuak. Zentzu horretan deitu ahal dirá azentu progresiboak, zeren markatu nahi dute progresioa e informazioa. [Balbula, 2019]

Hortaz, apostrofo bat? Askoz hobe, azentu progresiboa.