Eta gauza da ze gaur egungo arau estandar orokorra (zein baitá basikoki Juan Garzia-ren araua) dá are estuagoa, are zurrunagoa eta are atzerakoiagoa zein Altube-rena: hor hasten dira euskararen ezbideak

Zioen atzo komentario batek:

Erabat ados kin duzun esan guztia. Okerrena da ze an kasoa on Euskara egin da juxtu kontrakoa. 

Bai, halaxe da, euskal diskursoak jarraitzen dú etengabe bilatzen nabarmenki markatzea esaldiko sintagma bat (galdegaia) noiz prosa potentearen kezka orokor nagusia ez den hori, baizik progresio informatibo egokia eta flexiblea norabidé informazio rhematikoena, non nahierara aukeratu ahal dén nabarmentasun-maila handiagoa edo txikiagoa:

• [492] Kezka ez da izaten nabarmenki markatzea esaldiko sintagma bat

Orohar, ordena diskursibo orekatu-potentean, kezka ez da izaten nabarmenki markatzea esaldiko sintagma bat gain beste guztiak, zein geldituko lirakén ondo apalduak. Ez, kezka izaten dá ondo islatzea progresio informatiboa an modu jarraitu, koherente eta ahaltsua, abiatuz ezagunenetik eta amaituz ezezagunenean, ulertzen delarik ze lehenagoko sintagmak daudé hor xedé prestatu geroko (eta bereziki bukaerako) sintagmen eraginkortasun informatibo eta expresibo betea. Hori dá mezuak ulertzeko klave progresiboa, klave potentea, klave potentziatzailea.

zeini gaineratzen genión honako hau ere:

• [493] Progresio informatibo moldagarria vs galdegai nabarmen zurruna

Genioen an aurreko sarrera ezen, orohar, ordena diskursibo orekatu-potentean, kezka ez dela izaten nabarmenki markatzea esaldiko sintagma bat gain beste guztiak, baizik ondo islatzea nóla doan progresatzen informazioa an modu jarraitu, koherente eta ahaltsua, esan nahi baita an klave progresiboa.

Eta hor, aditzak jokatzen dú paper transizional zentral bat, estrukturalki ondo markatuz nón hasten den esaldiaren rhema (oro har, informazio berria, normalean predikatua baita), eta interpretatiboki ondo prestatuz deskodifikazio egokia on informazio postverbala... zein den mezuaren helburua. Marko orokor horretan, euskararen galdegai-legeak ez du lekurik, zeren oztopatzen baitu progresio informatibo jarraitua, irekia, potentea, arina... eta, finean, expresiboa.

Juan Garzia, ordea, ez da agertzen bereziki kezkaturik zatio progresio diskursibo jarraitu-potentea, zein naturalki amaituko den an mezuko parte rhematikoena, xehetuena, ezustekoena... Ez, bere ereduko kezka dá denok zurrunki erabiltzea sintagma ondo nabarmendu bat (berdin zaio galdegai faltsua izan ala ez izan), zein kokatu beharko dén justuki aurrén aditza. Eta, bestalde, nola aditz hori ez den aldendu beharko tik sujetua, akaso sujetu hori pasatu beharko da atzén aditza, hala utziz galdegaia nón-eta esaldi-hasieran (edo aski hasieran), justuki hortxe non espero izaten dugun esaldiko parte thematikoena, eta ez rhematikoena.

Holakoxea da kodea zein Juan Garzia-k proposatzen duen, orohar kode estua, zurruna, ahalgabea eta ahalgabetzailea, zein den oztopo handia ki landu bai progresio informatiboa eta baita moldagarritasun expresiboa ere.

Eta gauza da ze gaur egungo arau estandar orokorra (zein baitá basikoki Juan Garzia-ren araua) dá are estuagoa, are zurrunagoa eta are atzerakoiagoa zein Altube-rena. Ikus:

• [2640] Oraingo eredua (basikoki, Juan Garzia-ren eredua) dá ondo zurrunagoa zein Altube-rena (referitzen gara ki Altube-ren eredu reala, bere hitzetan oinarritua)

Hor hasten dirá euskararen estuasun eta ezintasun guztiak. Hor hasten dira euskararen ezbideak (zein kontrajartzen dirén ki euskararen garabideak). [2644] [>>>]