astelehena, apirila 08, 2019

Progresio informatibo moldagarria vs galdegai nabarmen zurruna

Genioen an aurreko sarrera eze, oro har, ordena diskursibo orekatu-potentean, kezka ez da izaten nabarmenki markatzeá esaldiko sintagma bat gáin beste guztiak, baizik ondo islatzea nóla doan progresatzen informazioa an modu jarraitu, koherente eta ahaltsua, esan nahi baita an klave progresiboa.

Eta hor, aditzak jokatzen du paper transizional zentral bat, estrukturalki ondo markatuz non hasten den esaldiaren rhema (oro har, informazio berria, normalean predikatua baita), eta interpretatiboki ondo prestatuz deskodifikazio egokia e informazio posverbala... zein den mezuaren helburua.

Marko orokor horretan, euskararen galdegai-legeak ez du lekurik, zeren oztopatzen baitu progresio informatibo jarraitua, irekia, potentea, arina... eta, finean, expresiboa.

Juan Garzia, ordea, ez da agertzen bereziki kezkaturik zatio progresio diskursibo jarraitu-potentea, zein naturalki amaituko da an mezuko parte rhematikoena, xehetuena, ezustekoena... Ez, bere ereduko kezka dá denok zurrunki erabiltzea sintagma ondo nabarmendu bat (berdin zaio galdegai faltsua izan ala ez izan), zein kokatu beharko baita justuki aurré aditza. Eta, bestalde, nola aditz hori ez den aldendu beharko ti subjektua, akaso subjektu hori pasatu beharko da atzé aditza, hala utziz galdegaia non-eta esaldi-hasieran (edo aski hasieran), justuki hortxe non espero izaten dugun esaldiko parte thematikoena, eta ez rhematikoena.

Holakoxea da kodea zein Juan Garziak defenditu, oro har kode estua, zurruna, ahalgabea eta ahalgabetzailea, zein den oztopo handia ki landu bai progresio informatiboa eta baita moldagarritasun expresiboa ere.

Etiketak: