osteguna, iraila 10, 2020

'nahiz...' = 'queriendo...' (OEH), nondik: 'nahiz...' finala, eta 'nahiz...' konzesiboa

Mintzo ginén atzo gain "nahiz eta" finala, eta gaur aipatu nahi dugú OEHko beste sarrera bat, non aski gardenki ikus daiteke zéin den erabilera final horren jatorri evolutiboa, abiatuz ti "nahiz... = queriendo...":
Jatorri garden horretaz mintzo ginén hemen ere, non baita antzematen genuen nóla sortuko zen erabilera konzesiboa:

Aurreko sarreretan genioen ze "ustez + partizipioa + objektua" estruktura sortu dá aurreratuz edo dislokatuz aurrerantza hala nexu estrukturala ("ustez") nola-ere aditza (partizipioa) respektu euren osagarriak. Hori da justuki ber sorrera zein suposatu behar zaion ki estrukturá "nahiz + partizipioa + objektua", non pentsatzekoa da ze "nahiz" hori hasiko zen signifikatzen "nahi izanez" an kokaera buruazkena, nola gaur ere den:

Hori egin nahiz, bestea eragin zuen. = Hori egin nahi zuelarik, bestea eragin zuen.
eta amaituko zen hartuz esanahi konzesiboa an kokaera burulehena, behin dislokazioa eginda:
Nahiz hori egin, bestea eragin zuen. = Hori egin nahi zuelarik ere, bestea eragin zuen.
edo:
Nahiz-eta egin hori, eragin zuen bestea.
Nahiz egin hori, eragin zuen bestea.
Hemen ere, berdin nola an "ustez...", bádaude aldaerak kin "-(e)la" edo "-(e)n",... [Balbula, 2019]
Eta holaxe garatzen dira sintaxiak. []

Etiketak: , , ,