asteartea, azaroa 03, 2020

Estruktura pasibo bat emateko, zergátik abiatu beharko ginake ti estruktura aktibo bat?

Diskursoa lineala da. Hitzak, adibidez, doaz agertzen linealki barné estruktura sintaktiko konkretuak zeinen ordenamenduak lagundu dezaké linearizazio informatibo horretan, edo kontrarioki, oztopatu dezake diskursoa (ezin liteke berdin ibili noiz begiratzen atzera edo aurrera). Estruktura progresiboak dúte laguntzen sortzén diskurso lineal arina, ondo interpretagarria, ondo efektiboa zeren doaz aldé norabidea e diskursoa, ez kontrá. Estruktura burulehenak dúte bilatzen xehetasuna ondorenda eman zeri dagokion xehetasun hori, halan-ze xehetasuna ulertu eta, batez ere, interpretatuko baitá plenoki. Estrukturek axola dute afin hobekiago edo txartoago deskodifikatu eta interpretatu mezua, jakina axola dutela; areago, dirá fundamentalak.

Gramatika generatiboa, nahiz dún jartzen bere enfasia gain estruktura sintaktikoak, azken finean dá deskriptibo hutsa, ez explikatiboa: ez da saiatzen explikatzen zergátik estruktura sintaktikoak dirén nola diren (azaltzeko, behar da aztertu funtzionalitatea), baizik soilik deskribatzen arauák zeinekin derivatu litezken hizkuntzak. Zioén David Crystal hizkuntzalariak an 1987 ("The Cambridge encyclopedia of language"):

The history of generative syntax since 1957 is the study of the most efficient ways of writting rules, so as to ensure that a grammar will generate all the grammatical sentences of a language and none the ungrammatical ones. ("The Cambridge encyclopedia of language", 1987:97)
Bai, eta holaxe jarraitzen du. Jarraitzen du saiatzen deskribatzén ustezko prozedimendu generatibo sintaktiko batzuk zeinekin, adibidez, estruktura pasibo batera heltzeko, lehenago pasatu beharko zén, haren (momentuko) generazioan, ti estruktura oinarrizkoago bat, previoa, zeini aplikatuko zitzaion arau-multzo bat, osatúz transformazio bat, edo derivazio bat. Baina, estruktura pasibo bat emateko, zergátik abiatu beharko ginake ti estruktura aktibo bat? []

Etiketak: ,