igandea, urria 16, 2022

Behin mekanismoa sortuta, mekanismoa berez ibil daiteke, sórtuz forma berriak (zaharberriak) baldin erabiltzaileek hala nahi edo behar badute

Jarrai-ki egun hauetako haria, Lakarra-k (2006) dio:

Es preferible, diría que imprescindible, suponer contra la opinión tradicional que primero se dio el alargamiento de participios en -ki/-tsi y sólo más tarde y únicamente en algunas de las bases a las cuales fueron añadidos tales sufijos se desarrollaron formas sintéticas; no veo cómo la hipótesis contraria podria explicar la distribución y cronología tanto de las extensiones de las formas sintéticas como las extensiones de las no conjugadas. [Lakarra, 2006:595]

Horren kontrargudio partzial bat izan liteke ze akaso diakronikoki forma sintetikoak galdu dirá askoz gehiago zein partizipioak (iraunkorragoak zeren erabiltzen baitziren an forma perifrastikoak), halan-ze gelditu dirá askoz partizipio gehiago zein adizki sintetikoak. Hori esanda, gure ikuspegitik ere, "-ki" morfema sortuko zén, bidéz epentesia, nagusiki géhituz "-(k)i" gain aditz-erro ez-jokatuak, hola bide emánez ki flexio jokatu indirektoak kin "-ki".

Halere, behinda hasi erabiltzen "-ki" an forma sintetikoak, arazogabe sor zitezken beste forma jokatu batzuk nahiz ez existitu "-ki" partizipiorik, analogiaz. Gauza da ze, behin mekanismoa sortuta, mekanismoa berez ibil daiteke, sórtuz forma berriak (zaharberriak) baldin erabiltzaileek hala nahi edo behar badute.