astelehena, urria 10, 2022

Trask (1995): "One plausible hypothesis is that these morphs ['-ki' eta '-ts' datiboak] appeared first in finite forms, perhaps by the incorporation of earlier free forms, ..."

Amaitzen genuén atzo esánez ze:

Trask-ek, beraz, finean ez ditu lotzen formalki bere "-ki" eta "-ts" morfema datibo horiek, baizik deslotzen, printzipioz emánez bakoitzari sorrera zahar independente bat.
halan-ze, Trask-en ikuskeran, flexio indirekto horiek akaso etorriko zirén ti forma aske zaharragoak (esan nahi baita: preposizioak), zein aurrena lotuko zirén ki adizki finitoak (jokatuak: "dakar - ki - gu"), eta soilik gerora reinterpretatuko zirén nola aditz-erroak ("ekarki dut"):

One plausible hypothesis is that these morphs appeared first in finite forms, perhaps by the incorporation of earlier free forms, ... [Trask, 1995:230]

Hortaz, "-ki" eta "-ts" aditz-morfemak etorriko ziren tika bi preposizio datibo zaharrago, zeintariko bat izanen zén "gi" (ikus sarrera hau). Hemen zehaztu nahi genuke ze garai zaharretan, protoeuskaran, ez ei zen ezberdintzen arten "g" eta "k" soinuak, ez ziren fonema ezberdinak:

Edonola ere, eta independenteki zéin den "-ki" morfemaren sorrera (gure ikuspegitik ez zen sortu ti "gi"), gaur egun "gi" izan liteké aukerako aldaera bat gi "ki" preposizioa, akaso interesgarria an erabilera hedatuak: adlatiboa. finala eta destinatiboa, aukeran.