2. fasea: SOV reinterpretazioa eta ondoko desanbiguazioa (Eibarko hizkera)

Atzo fijatzen ginen an Eibarko hizkera ("Eibarko aditza", 1998):

zeren hizkera horretan orain gertatzen ari da atzo aipatutako 3. fase hori ("z-" prefijoa garatzea an 3. personak), kontrastatuz kin Bolibarko hizkera, non ez den gertatu 3. fase hori (ikus sarrera hau). Halaber, gogora gaitezen ze Eibarko hizkeran honela antzematen genuén lehenengo jauzia an sorrera e gaurko adizkiak:

Gaurko sarreran azpimarratu nahi dugu ze, hasiera batean, OVS fasean, genuké:

• harek ni n-e-kar-ren

• harek hi h-e-kar-ren

• harek ha e-kar-ren

• harek gu g-e-kar-ren

• harek zu z-e-kar-ren

• harek hárek e-kar-ren

non:

• harek ha e-kar-ren 

eta 

• harek hárek e-kar-ren 

berdinak diren (ez da morfologizatu pluralitatea). Ez oso gerora (gure ustez OVS fasea ez zen izanen luzea), etorriko litzaké SOV fasea, non reinterpretazio bat gertatuko zén an iraganeko adizkiak (orainaldian ez zen gertatu halako reinterpretaziorik, akaso gáiti euren maiztasu-erabilera askoz handiagoa), oinarritua an anbivalentzia e 3. personak (zein berdin interpreta daitezke nola OVS edo SOV), halan ze:

• nik ha n-e-kar-ren

• hik ha h-e-kar-ren

• harek (singularra) ha e-kar-ren

• guk ha g-e-kar-ren

• zuk ha z-e-kar-ren

• hárek (plurala) ha e-kar-ren

non:

• harek (singularra) ha e-kar-ren 

eta 

• hárek (plurala) ha e-kar-rren 

jarraitzen duté izaten berdinak. Reinterpretazio horrek sortu zituén hainbat anbiguetate, zeintaz mintzatuko garén an biharko sarrera.

Anbiguetate horiek, jakina, gertatzen dirá arten interpretazio zaharrak:

• harek ni n-e-kar-ren  

eta reinterpretzaio berriak: 

• nik ha n-e-kar-ren

halan ze, desanbiguatzeko, morfologizatuko dá pluralitatea bidéz "-z-" pluralgilea, eta baita sartuko dá "-n-" redundante bat an 1. eta 2. personak, zeinekin desanbiguazioa oso zabala izanen da. Azpimarratu behar dugu ze desanbiguzio hori dá guztiz antzekoa nola Bolibarkoa (an "*edun" aditza, non pluralgilea zén "*itun" aditza). Horrela OVS forma berriak geldituko dirá honela:

• harek ni n-e-n-kar-ren

• harek hi h-e-n-kar-ren

• harek ha e-kar-ren

• harek gu g-e-n-kar-z-en

• harek zu z-e-n-kar-z-en

• harek hárek e-kar-z-en

zein ondo ezberdintzen diren ti SOV formak, orain singularrak eta pluralak:

• nik ha/hárek n-e-kar-ren/n-e-kar-z-en

• hik ha/hárek h-e-kar-ren/h-e-kar-z-en

• harek (singularra) ha/hárek e-kar-ren/e-kar-z-en

• guk ha/hárek g-e-kar-ren/g-e-kar-z-en

• zuk ha/hárek z-e-kar-ren/z-e-kar-z-en

• hárek (plurala) ha/hárek e-kar-ren/e-kar-re-z-en

  Hor amaitzen dá 2. fasea. [>>>]