S (thematikoa) - V (rhematikoagoa zein S baina gutxio rhematikoa zein O, transizionala) - O (rhematikoena eta potentzialki luzeena)

Atzokoan azpimarratzen genuen ze:

Gaurkoan soilik azpímarratu ze, aipuan ikusten dugunez, Goenaga-k zehazten dú ordena-askatasun hori emánez ondoko bi adibide hauek (lehenik emánez parte thematikoa, eta gero bi alde rhematikoak: aditza eta osagarria, euren posizioa trukatuz an S-OV eta S-VO):

• SOV [batek (thematikoa) bi seme zituen (rhematikoa)]

eta  

• SVO [batek (thematikoa) zituen bi seme (rhematikoa)]

zein dirén, finean, gaur egungo euskararen bi ordena neutro tipikoak.

eta gaurkoan soilik azpimarratu nahi genuke ze aditza (V) izaten dá gutxio rhematikoa eta gutxio luzea zein osagarria (O), halan ze argiki ikusten da zein izaten den orokorki hitz-ordena rhematikoki (informatiboki) progresiboena:

• S (thematikoa) - V (rhematikoagoa zein S baina gutxio rhematikoa zein osagarria, transizionala) - O (rhematikoena eta potentzialki luzeena)

alegia: SVO.

Honetaz, gogoratu genei honako sarrera burúz Firbas hizkuntzalaria (Pragako Eskola), non jasotzen genuén haren aipu interesgarri bat, jada idatzia an 1971:

• Firbas (1971): "I also believe to be right in assuming that this conclusion is quite in harmony with the character of human apprehension."

Atzo ikusten genuen nóla Firbas (1971) zúen planteatzen bere konklusioa gain esaldiko informazioaren antolamendu orokor efizienteena (azpi baldintza orokorrak), zeintan karga komunikatiboa joango litzaken agertzen progresiboki, ondo prestatuz bukaera bat non emanen zén informazio rhematikoena, ezustekoena, xeheena. Gaur azpimarratu nahi genuke ze Firbas ari da mintzatzen gain prozesamendua noiz dioén:

I also believe to be right in assuming that this conclusion is quite in harmony with the character of human apprehension. [Firbas, 1971:138]

Bai, in harmony with the character of human apprehension azpi baldintza orokorrak.

Gaur, aipu horretatik atera nahi genuke pasarte luzetxoagoa:

Sentence linearity is an indisputable fact. It makes the speaker/writer arrange the linguistic elements in a linear sequence, in a line , and develop the discourse step bay step. [Firbas, 1971:138]

Progresiboki, jarraituki, koherenteki. [2449] [>>>]