igandea, abuztua 04, 2024

Bai, oso baldintza bereziak (OSV)

Atzokoan amaitzen genuen esánez:

OSV hitz-ordena horrek ez du soilik objetua lehenago zein sujetua, baizik-ere aditza an esaldi-bukaera. Hori ordena izan ahal da interesgarria azpi baldintza komunikatibo kontextual oso konkretuak baina ez, inola ere ez, azpi baldintza orokorrak. Maiztasun horren arrazoia berriro ere dá nagusiki funtzional-komunikatiboa.

Bai halako ordena antidiskursibo bat (OSV) soilik nagusitu ahal da azpi oso baldintza kontextual bereziak, nola horiek zeintaz mintzo ginén an ondorengo sarrera zein jasotzen dugún osorik: 

Azken sarreretan aipatu dugú datu bat ga Dryer (2011) burúz SOV:

The distribution of SOV versus SVO in the world is quite striking in that although the two orders are about equally common, SOV is much more common in small language families, suggesting that there was a time a few thousand years ago when SOV was by far the most common word order in the world. [Dryer, 2011]

Era berean, atzo ikusten genuen nóla berezitasun hori areagotzen den an OVS, zeren azken ordena hori soilik agertzen da an small language families, oso lokalizatuak geografikoki.

Eta gaur antzekoa esan behar dugu burúz OSV, zein, aráuz WALS Online datu-basea (zeinen editoreak dirén Haspelmath eta Dryer bera), soilik da nagusi, gaur egun, an 4 hizkuntza:

lauak ere hiztun gutxikoak (Kxoe: 8000 hiztun, Nadeb: 370 hiztun, Tobati: 100 hiztun, Wik Ngathana: 3 hiztun) eta ondo lokalizatuak geografikoki an bizi-baldintza prokliveak ki isolamendua, nola diren Afrikako area menditsuak, Amazonia edo Indonesiako Papua. Har daigun lehenengoa eta handiena: Kxoe hizkuntza, eta konsulta daigun Wikipedia:

Hasta la década de 1970, la población de habla khwe vivía en áreas inaccesibles para la mayoría de los occidetales en partes remotas de Namibia, Angola, Zambia, Botswana y Sudáfrica. [Wikipedia]

Bai, OSV ordena honetan ere, berdin nola an OVS, soilik small language families.

Bai, oso baldintza bereziak. [2440] [>>>]