astelehena, apirila 15, 2019

Inkoherentzia, berranalisia, berrirakurketa, inefektibitatea

Aurreko sarreran aipatu dugú lehenengo paragrafoa e liburua e Juan Garzia titulatzén "Itzalen itzal" (1993), non ikusten genuen nóla inkoherentzia sintaktiko-interpretatiboak sortzen zituén irakurketa-arazo serioak. Has gaitezen, orain, irakurtzén bigarren paragrafoa:
Uste ez bezalako bitxi gertatuko zaio, ordea, autobusetik jaitsi eta murru anonimo bat pasarik, belaze berdemin baten gaineko eraikuntza zuriak begiak eta - modu guztiz esplikaezinean - zentzu guztiak ere betetzen dizkionean.
Hor, behinda irakurrí "Uste ez bezalako bitxi gertatuko zaio, ordea, ...", printzipioz espero dugu jarraian esan dakigun zér gertatuko zaión bitxi ki turista, eta ez nóiz, nola esanen zaigun. Hortaz, noiz irakurri:
Uste ez bezalako bitxi gertatuko zaio, ordea, autobusetik jaitsi eta murru anonimo bat pasarik, belaze berdemin baten gaineko eraikuntza zuriak begiak eta - modu guztiz esplikaezinean - zentzu guztiak ere...
izanen genuke joera ki interpretatu "belaze berdemin baten gaineko eraikuntza zuriak" nola absolutibo, eta ez nola ergatibo, nola finean suertatuko zaigun; halatan ze, noiz jarraitu irakurtzen ("begiak eta - modu guztiz esplikaezinean - zentzu guztiak"), hasiko gara murgiltzen an ezuste gero-ta handiago bat nondik ez garen aterako harik-eta bukaeran agertu aditza, eta, besteak beste, jakín, ezustean ere, eze ari ginén irakurtzen perpaus tenporal bat:
Uste ez bezalako bitxi gertatuko zaio, ordea, autobusetik jaitsi eta murru anonimo bat pasarik, belaze berdemin baten gaineko eraikuntza zuriak begiak eta - modu guztiz esplikaezinean - zentzu guztiak ere betetzen dizkionean.
Eta nekez evitatuko da berrirakurketa afin ondo berranalizatu informazio guztia, nahiz, horrenbestez, jada ondo galdua izanen dugú irakurtzeko gozamena, gozamen efektiboa.

Etiketak: , , ,