osteguna, iraila 23, 2021

Zikloak? Báda norabide nagusi askoz orokorrago eta naturalago bat, eta aldaketa zirkuntantzial askoz bereziagoak, baina ez dago evidentziarik aldé ziklikotasun orokor eta simetriko bat, baizik horren kontrakoa

Ferrer-i-Cancho (2014) mintzo zaigu gain ziklizitatea on aldaketa linguistikoa artén SOV eta SVO (bere hitzetan: a typical example is the reversion from SVO to SOV), zein, bere ikuspegitik, oinarritu liteken an etengabeko lehia artén maxímotu buruen aurrikuspena eta minímotu online-memoria:

Baina, zergátik tematzen da Ferrer-i-Cancho mintzátzen gain zikloak artén SOV eta SVO, itxuran simetrikoak an euren estabilitatea (bistable system), baldin ziklo horien ustezko bi norabieak ez badira batere simetrikoak ez an euren maiztasuna (zein SVO-rako izanen litzakén askoz handiagoa eta askoz estableagoa) ezta ere an euren inguruko baldintzak (zein SVOrako kasuan izanen lirakén askoz naturalagoak, alegia askoz gutxio induzituak ganik faktore extralinguistikoak nola izan ahal dén kontaktu linguistikoa)? 

Izan ere. gauza da ze ...

  • SVO-tik SOV-rako aldaketa dá orohar aski raroa, (ikus [1342]),
  • SVO prepositibotik SOV postpositibora dá orohar are raroagoa,
  • OVtik VOrako aldaketa dá erabat maizkoena azpi baldintza orokor naturalak, halan ze gaur egun, abiatuz ti antzinako egoera bat non "OV" zén oso-oso nagusia, ailegatu gara ki egoera bat non "VO" dén maizkoena.

Elly Van Gelderen (2011) an liburu bat dedikatua ki ziklo linguistikoa zioén ("The linguistic cycle", 2011):

Bai,...
... in most of the literature on this subject. [Van Glenderen, 2011]

Hortaz, zértan ari da Ferrer-i-Cancho mintzátuz gain ziklo linguistikoak nola bailiran gauzarik normalena eta simetrikoena an baldintza naturalak? Izan ere, bere planteamenduan, ziklo horiek izanen lirake emaitza ti lehia orekatu bat artén bi joera funtzional orobat simetrikoak nahiz inkonpatibleak: maximótzea buruen aurrikuspena eta minimótzea memoria-lana.

Báda norabide nagusi bat, askoz orokorrago eta naturalagoa, eta egon dirá aldaketa zirkuntantzial askoz bereziagoak, baina ez dago evidentziarik aldé ziklikotasun orokor eta simetriko bat, baizik horren kontrakoa. [1392] [>>>]

Etiketak: ,