igandea, apirila 22, 2012

on: genitiboa (noren, nongo)

euskaldunaren etxea = etxea (h)onena: euskaldunarena = etxea on euskalduna 

euskaldunon etxea = etxea on euskaldunak

Azken buruan "on" dá lekuzko adverbio zahar bat, hurbilekoa:

"(h)o" erakuslea + "-n" inesibo/genitiboa = on inesibo/genitiboa
Bestalde daukagú genitibo lekuzkoa ("mendiko zuhaitzak"), zein ondo adierazi ahal dén erabiliz ber partikula genitiboa:
mendiko zuhaitzak = zuhaitzak on mendia
Genitiboaren "-n" hori da ber atzizkia on kasu inesiboa (zein halaber gehitu zitzaion ki ustezko genitibo zaharra "-e"). Eta genitibo lekuzkoaren azpian ere aurkitu ahal dá ber "-n" inesiboa: "-n + -(k)o" = "-(k)o" ("-(k)o" finean dá erlazionatzaile orokor bat). Bádirudi ze, munduan zehar, ez dela arraroa topatzea kasu inesiboa an sorrera on kasu genitiboak (berdin nola ez den arraroa ze hizkuntzak gramatikaliza ditzaten euren genitiboak abiatuz tik elatiboa: "(-)ti(k)").

Hona hemen beste adibide batzuk non preposizio genitiboak konbinatzen diren kin beste elementu prepositibo batzuk:
  • Horrek ez du zerikusirik kin planteamenduak on enpresa kooperatibo horiek zein ari diran sortzen an herrialde pobreak.
  • Munduan zehar, ez da arraroa topatzea atzizki inesiboak an oinarria on baliabide genitiboak edo erlatiboak.
[159] [>>>]

Etiketak: , , ,

2 Comments:

Blogger Josu Lavin said...

Erramuni adieraci beçala çuri ere proposatcen diçut orthographia classicoaren hautua eguin deçaçun eta Euskaltzaindiarequico mempecotasun oro abandona deçaçuen.
Adeitasunez

astelehena, apirila 23, 2012 2:24:00 PM  
Blogger Jesus Rubio said...

Kaixo Josu:

Euskararen arazo nagusia da sintaktiko-diskursivoa, eta hor zentratu behar gara.

Ortografiaren esparruan, nik uste ze oinarria na ortografia izan behar da fonetikoa. Hala ere, hitz internazionaletan oso interesgarria iruditzen zait ideia na ortografia internazional bateratua (bide horretatik doa hiztegia na Erramun). Baina bestalde, ez nuke nahi gehiegi aldendu ti ortografia na Euskaltzaindia. Hortaz, erabiltzen dut ortografia batua kin ukitu internazional batzuk.

asteartea, apirila 24, 2012 1:04:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home