astelehena, martxoa 18, 2013

Nor dira erantzuleak on tabu sintaktikoak?

Aurreko komentario batean, Luis Lauzirika mintzo zitzaigún buruz tabuak zein diren existitzen respektu euskararen lexikoa eta sintaxia, eta hori irakurtzean gogoratu naiz kin aspaldiko komentario bat on Scilovemo japoniarra non zún aipatzen nóla japonieraz ere báziran tabu sintaktikoak nola erabilera on perpaus osagarriak atze perpaus nagusia.

Segun Harluxet enziklopedia, tabu da (besteak beste):
Egozten zaion izaera lohia edo sakratua dela medio, izaki, objektu edo ekintza batekiko ezartzen den debeku erlijiosoa.
Eta gauza da ze definizio hori komunikatiboki hobetzeko bide guztiak díra pasatzen ti erabilerá on estruktura eta baliabide progresiboak, burulehenak (nahiz japonieraz ez duten ia batere aukera horietarik). Ikustagun aukera posible bat:
Debeku erlijiosoá zein dan ezartzen gain izaki bat, objektu bat edo ekintza bat zeren egozten zaio izaera lohia edo sakratua.
Eta galdera dá: nór dira zuzeneko erantzuleak on tabu sintaktikoak? Ba, dirá hizkuntzalari-gramatikariak. Hemen eta Japonian.

Ez dago zalantzarik eta ezin da egon zalantzarik ezen sintaxi SOV postpositivo zurrunak nola japoniera (aditz nagusia bukaera-bukaeran, perpaus osagarriak aurré perpaus nagusia) dirá hagitzez ere gutxiago sintaktikoki-potenteak, gutxiago erosoak, eta hitz batean gutxiago funtzionalak ezez sintaxi SVO prepositivo burulehenak nola demagun inglesa. Errepikatuko dut: ez dago zalantzarik eta ezin da egon zalantzarik, esan nahi baita zalantza razonablerik.

Ohartu ze aurreko evidentzia hori aski da afin ezeztatu (falsatu) dogma azientifikoa (tabu ere bihurtua) ezen sintaxi guztiak dirá berdin funtzionalak. Hala ere, dogma hori nagusi dabil. Zergatik? [178] []

Etiketak: ,

4 Comments:

Anonymous Anonimoa said...

Nik uste, honetan, beste hainbat gauzatan bezalaxe, ekonomiak du agintzen. Ondo bizi da jende asko an Euskal Herria "Euskara Zuzenaren" kontura. Hauei, jakina, ez zaie aldaketarik interesatzen.

Zergatik izan behar du desberdina aldean bizitzako beste edozein aspektu?

asteazkena, martxoa 20, 2013 2:54:00 PM  
Anonymous Anonimoa said...


badaude beste sectore bi zeintzuei interesatzen zaien eze euskara den hizkuntza bat oso zaila:

- euskaraz ez dakitenei eta ikasi ez dutenei: excusa ederra, ez dute ikasi zegaitik euskara da hizkuntza oso oso gaitza, eta diffizila.

- euskara (zail eta diffizila) neke handiz ikasi dutenei: euskara izango balitz errazago eta sinpleago, euren studioa eta konkista devaluatu egingo litzake.


luis lauzirika zenikazelaia.

asteazkena, martxoa 20, 2013 7:32:00 PM  
Anonymous Anonimoa said...

Dogma eta tabuak beti dira existitu eta dira existituko. Halere, garrantzitsua da horma horiek puskatu ahal izatea. Esaterako Monarkia on Espainia zen tabu hitz egitea aurka. Zorionez ari da puskatzen, oraingoan berriz ere esker eragina on euskaldun bat.

astelehena, apirila 08, 2013 2:59:00 PM  
Anonymous Anonimoa said...

Nik uste, ze gauza bat noiz da azientifikoa, ditu aukera handiak izateko tabu. Aldiz, zerbait baldin bada %100 demostragarria, razionala, logikoa... ez dauka beharrik izateko tabu.

Demagun saiatzen garela demostratzen lurra ez dela borobila, baizik laua. Ezen instituzio bakar bat kezkatuko norbaitek hori esango bazun, zeren ez du ez buru eta ez hanka. Aldiz, norbaitek demostratu nahi badu berdintasuna topiko humanistiko bat dela, ez dela naturan existitzen horrelakorik, hemen tabu asko aurkituko genituen.

asteazkena, apirila 10, 2013 5:24:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home