Calvinoren terrore semantikoak ez du zerikusirik kin manipulazio edo intoxikazio linguistikoa, zein den beste intentzio bat
Anjel Lertxundi, aurreko sarreran aipatutako artikuluaren hirugarren paragrafoa honela hasten da:
Beste kontu bat da ze distantziamendu hori, beste edozer bezalaxe, egin ahal dá ondo edo txarto respektu helburu komunikatibo konkretuak, eta txarto egiten denean, sor daiteke larregizko inprezisioa, larregizko nahasmendua, larregizko distantziamendua... eta, azken buruan, erabilera txar hori litzaké Calvinoren antilingua. Ondoren doa Italo Calvinok emandako adibidea [1965]:
Errealitatea lanbrotu eta manipulatu nahi duenak higuina die hitz aratzei, esaldi gardenei. Etsai ditu. Antilingua praktikatzen duenak «terrore semantikoa» dio (espresio hori ere Calvinorena da) errealitatea zuzen izendatzeari, lanari lan eta esplotazioari esplotazio deitzeari. Halako batek agente komertziala deitzen dio saltzaileari, merkatu ekonomia kapitalismoari, lan-osteko konpainia prostituzioari, disfuntzio zutikorra inpotentziari... [Lertxundi, 2018]Hurrengo sarreran jarraituko dugu mintzatzen gáin pasarte hau, baina orain argi utzi dezagun ze gauza bat da manipulazio linguistikoa zeinen helburua dén lortzea helburu sozial edo politiko interesatuak; eta beste gauza bat, eta aski ezberdina, dá Calvinoren terrore semantikoa, zeinen jatorrian ez legoken intoxikazio-nahia, baizik, printzipioz, urrutiratze-gogo bat, horretarako eliminatuz ti diskursoa familiaritate-kontuak edo bestelako ñabardura kontextual ez-neutroak, eta sortuz distantzia artén kontalaria eta kontakizuna, zein batzuetan dén beharrezkoa.
Beste kontu bat da ze distantziamendu hori, beste edozer bezalaxe, egin ahal dá ondo edo txarto respektu helburu komunikatibo konkretuak, eta txarto egiten denean, sor daiteke larregizko inprezisioa, larregizko nahasmendua, larregizko distantziamendua... eta, azken buruan, erabilera txar hori litzaké Calvinoren antilingua. Ondoren doa Italo Calvinok emandako adibidea [1965]:
El funcionario está delante de la máquina de escribir. El interrogado, sentado ante él, contesta a las preguntas titubeando un poco, pero tratando de decir todo lo que tiene que decir en la forma más precisa y sin una palabra de más:Ez dagoke hor manipulazio gogorik, baizik gehiago, esan bezala, urrutiratze-gogorik, adibidezko kasu horretan aski txarto eginda, nahiz distantzia beharrezkoa izan (zeren akaso tonu hurbila eta familiarra ez da hain egokia an halako dokumentu bat, zeinen menpean egon ahal dirén hainbat interes kontrajarri). Nahikoa izanen zen honako hau:
«Esta mañana temprano fui al sótano para encender la estufa y encontré esas botellas de vino detrás del cajón del carbón. He cogido una para bebérmela en la cena. No sabía que la bodega de arriba hubiera sido descerrajada».Impasible, el funcionario teclea velozmente su fiel transcripción:
«El abajo firmante, habiéndose dirigido en las primeras horas de la mañana a los locales del sótano para poner en funcionamiento la instalación térmica, declara haber casualmente incurrido en el hallazgo de una cuantía de productos vinícolas, situados en posición posterior al recipiente destinado al contenido del combustible y de haber efectuado la extracción de uno de dichos artículos con intención de ingerirlo durante la comida vespertina, no hallándose en conocimiento de la fractura sobrevenida en el establecimiento situado en el piso superior». [Calvino, 1965]
El abajo firmante declara que en la mañana de hoy, día ... , a las ... horas, ha ido al sótano de su casa para encender la estufa que allí se encuentra, y que en tal sótano ha encontrado unas botellas de vino detrás de un cajón que tiene para carbón. Declara que ha cogido una de esas botellas para consumirla en la cena de ese mismo día. Asimismo declara que no sabía que la bodega situada en el piso de arriba hubiera sido descerrajada.Beraz, argi gelditu bedi ze Calvinoren terrore semantikoak ez duke zerikusirik kin manipulazio edo intoxikazio linguistikoa, zein, bestalde, báden beste intentzio bat. [310] [>>>]
Etiketak: antilingua, Lertxundi
0 Comments:
Argitaratu iruzkina
<< Home