A misterioa on experimentuko partaide baztertuak nahiz euren erroreak ez izán batere erratikoak

Erdozia-ren tesi doktoralean (2006) jasotzen dá experimentu bat zein, gero, halaber jasoko da an "Syntactic complexity and ambiguity resolution in a free word order language: Behavioral and electrophysiological evidences from Basque" (Laka, Erdozia, Mestres-Missé eta Rodriguez-Fornelles, 2009) eta baita an "Linearization preferences given “free word order”; subject preferences given ergativity: a look at Basque" (Laka-Erdozia, 2012), non autoreek konparatzen dituztén SOV eta OSV ordenak. Gauza da ze, experimentu horretan, hasierako 33 partaideetatik baztertu zituztén 10, zeinen emaitzak ez ziren konsideratu an analisi estatistikoa:

Esperimentuan, 33 jaiotzetiko euskaldun osasuntsuk parte hartu dute boluntario gisa. Ulermen ariketan, 16tik 6 hutsegite baino gehiago dituzten partaideen erreakzio denborak ez dira neurtu. Baldintza esperimentalen zailtasunaz gain, ulermen ariketaren diseinuak asko zaildu du esperimentua. Horregatik, hasierako 33 partaidetatik 10 kanpoan geratu dira. Analisi estatistikorako 23 partaideren datuak erabili dira (13 emakume eta 10 gizon). [Erdozia, Tesi doktorala, 2006]

Ikus, horretaz, ondorengo komentarioa an gure sarrera titúlatzen "Very low?":

SOV eta OSV konparatzeko experimentuan, Laka-k eta Erdozia-k 33 parte-hartzaileeatik 10 eliminatu dituzte a posteriori, behin experimentuko ariketa guztiak egindakoan.  

33tik 10!!

Lehenengo begiratuan ere, horrek itxura txarra du. Areago noiz ikusten dugun ze kendutako partaideen datuak (kasu horretan errore-portzentajeak) ez dira erratikoak, edo estrukturabakoak, edo zentzubakoak, baizik ze eliminatutako errore horietatik gehien-gehienak dirá OSV, bitárten erlatiboki gutxi dirén SOV.

Laka-k eta Erdozia-k esaten digute ze kendutako partaide horiek OSV esaldietan batezbeste huts egiten duté erantzunen %67 (esan nahi baita: 16tik 10'72), bitartean-ze SOV esaldietan huts egiten duté erantzunen %12'5 (esan nahi baita: 16tik 2!!). Bestela esanda, kendutako partaide horien erroreak dirá guztiz relevanteak respektu ikerketaren helburua, zeren ari dira oihukatzen ze experimentu horretan, kendutako partaide horientzat OSV da askoz gutxiago efektiboa ezi SOV. 

Kalkulu batzuk egin ostean, hona hemen nóla geldituko litzakén experimentuko grafikoa on errore-portzentajeak noiz kendutako 10 partaide horiek ez diren baztertzen (barra gorria) batera-kin errore-portzentajeak zein Laka-k eta Erdozia-k utzi dituzten (barra urdina: 10 parte-hartzaile horiek kanpoan utzita): 

Zehazki, 10ak kanpoan direlarik, SOV-k %4'3 eta OSV-k %15'6, hau da 3'63 aldiz-errore gehiago, bitartean-ze 10ak barruan daudelarik, SOV pasatuko litzake ki %6'78 eta OSV ki %31'13, hau da 4'59 alditan errore gehiago. Esan nahi baita ze, oinarrian, kendutako partaideetan errepikatzen da ber patroia zein ez-eliminatuetan, halan-ze ez den ondo ulertzen zergátik kendu dituzten (zoritxarrez, ez dugu biderik jakíteko zéin izan dan 10 partaide horien eragina gain reakzio-denborak eta irakurketa-denborak).

Bai, dudagabe misterio bat da zergátik autoreek baztertu dituztén zenbat eta 10 partaide (ia herena) zeinen datuek regularki (jarraituz ber patroia zein beste datuek) handitzen zituztén experimentuko errore-kopuruak (eta errore-proportzioak berdin), areago noiz, aldi berean, eta modu nekez kalifikagarrian, Laka-k eta Erdozia-k esango diguten ze experimentu horretako errore-kopurua dén oso baxua! Hara! Baina, eurek bajatu dituzte errore kopuruak, eurek baztertu dituzte experimentuko hainbat partaide justuki zeren euren erroreak zirén "ustez handiegiak", nahiz ondo regularrak. Ikus nóla amaitzen genuén gure "Very low?", gorago aipatua: 

Baina, gaurko azpimarra da ze, Laka-k eta Erdozia-k, behin parte-hartzaile guztien ia heren bat kanporatutakoan (Laka-Erdozia-rentzat errore gehiegi zituztelakoan, nahiz euren erroreek jarraitu ber patroi orokorra), eta ondorioz, behin errore gehienak eta gainera ondo relevanteak baztertutakoan (%58 inguru), atrevitzen dira esáten ze experimentu horretan erroreak dira very low:

(3C) [goragoko grafikoaren barra urdinak, noiz batertu dituzte 10 parte-hartzaileak] shows that, even though the amount of errors in the comprehension question was very low, it was significantly higher for OSV sentences. [Laka eta Erdozia, "Linearization preferences given “free word order”; subject preferences given ergativity: a look at Basque" (2012)]

Nóla dei dakioke horri? Zinez, ez da sinestekoa! [1108] [>>>]