Mitxelena (1986): "A primera vista y aun a segunda,..."
Atzoko sarreran, Julen Arriolabengoa hizkuntzalariak aipatzen zuén Mitxelena, zeinen hitz batzuk ekarri nahiko genituzke hona ("Contra Lekobide", 1986:310-311):
A primera vista y aun a segunda, lek(h)at y lek(h)ot, de distribución dialectal restringida y que acaso se hallan en plena regresión, parecen radicales con -t, del tipo nordoriental, en reIación con un participio lekat(u) o lekot(u): la base es, en todo caso, leko + -tu. [Mitxelena, 1986:310]eta
El paralelo occidental de lek(h)atu, rad. lek(h)at, lek(h)ot, sobre *leko-tu, sería leko, sin -t, desusada en nuestra zona. [Mitxelena, 1986:311]Eta "a primera vista y aun a segunda", hortxe dugu jatorriá e "lekat...": aditz-erro bat, zein izanen litzaén 3. personako inperatibo bat. [⇶]
Etiketak: lekat-leko, mekanismoak, Mitxelena
posted by Jesus Rubio at ostirala, abendua 25, 2020
1 Comments:
Ikuspegi komunikatibo batetik preposizioak dira hil ala bizikoak. Preposizioak du ematen informazioaren klabea hasiera-hasieatik, beraz informazioa dago ondo antolatua, bideratua hasieratik. Aldiz deklinazioak, batez ere deklinatzen denean esaldi oso bat, ez da prozesatzen informazioa bukaera arte eta honek sortzen ahal du nahasmen handia, zeren izaten ahal dira aukera oso desberdinak antolatzeko edo interpretatzeko esaldiak. Gainera dugu memoria laburra, diskurtsoaren alde desberdinak koordinatzeko.
Argi dago ze noiz den deklinatzen hitz bakar bat, ez dago alde handirik, baina noiz hasten diren luzatzen esaldiak, preposizioak dira gero eta geyo beharrezkoak. Horregatik hain zuzen, euskaraz gara moldatzen ongi an esaldi laburrak, aldiz jendeak du joera pasatzeko erdarara, noiz esaldiak hasten diren luzatzen.
Txopi
Argitaratu iruzkina
<< Home