astelehena, apirila 12, 2021

Halako material postverbalak dirá lehenengo pausu garatzailea, baina oso hasierakoa, ia dá ... abiapuntua

Iwasaki hizkuntzalariak zenbait publikaziotan (guxienez tikan 1993) aztertu dú ondorengo esaldia non agertzen zaizkigún zenbait sintagma postverbal an japonierazko esaldi mintzatu bat, zeinen kontextua dén hau (Iwasaki, "Japanese", 2013):

Behin kontextua izanda, ikus daigun orain, beherago, Bittor Hidalgo-k bidalitako pdf-a (ikus herenegungo sarrera), non Nakagawa hizkuntzalariak (an bere liburua titúlatzen "Information structure in spoken Japanese", 2020) jasotzen dú goragoko esaldi hori (diogunez, aztertua originalki ganik Iwasaki, an beste zenbait publikazio, zeinen artean aurkitzen dén goragokoa):

 

Hurrengo sarreretan saiatuko gara gehiago komentatzen esaldi hori, baina esan daigun orain ze esaldi horretan izanen genituzké hiru "afterthought": lehenengo biak, pausak eginda, guztiz thematikoak (lehenengoa, zehazkiago, saio thematiko bat zein gauzatukó an bigarrena), eta azkena, pausa oso luzea eginda, argigarria:

  • sono are-wa-ne (... hori zera, ezta?...") non "wa" dén partikula thematikoa (thema atzeratua),
  • hoosoo-wa-ne  (... hori programa, ezta?"...) non berriro dugú "wa" partikula thematikoa (thema atzeratua), 
  • kazoku-de (familian), non aurkitzen dugún informazio argigarria zein kasu honetan jada uler ziteken tikan "uti-de" (etxean), nahiz halako gehigarri batean gehitu litekén edozein informazio, zein izan ahal den rhematikoa nahizta, printzipioz, ez litzaken izanen fokala (informazio rhematikoena).

Hortaz, hiru sintagma postverbal horietan, agertzen da informazio basikoki referentzial-thematiko-argigarria (halako gehigarriak gertatzen dirá an munduko hizkuntza guztiak: beti gehitu beharko da zerbait ahaztutakoa, edota argitu-gehitu zerbait).

Edonola ere, ez nieke inola ere kendu nahi euren inportantzia handia ki elementu postverbal horiek, zein izanen lirakén lehenengo urratsa ki kokatú postverbalki gerota elementu rhematikoagoak, eta baita fokalak ere, halan-ze joan liteke gramatikaltzén posizio fokal postverbal bat (zein, jakina, oso berri ona litzakén). 

Halako material postverbalak dirá lehenengo pausu garatzailea, baina oso hasierakoa, ia dá ... abiapuntua. [1228] [>>>]

Etiketak: , ,