larunbata, maiatza 20, 2023

Jose Luis Ormaetxea (2006): "Salbuespen bakarrak: *edun -en pluraleko formak dira: sittuen 'zituen/zituzten'

Aurreko sarreretan aritu gara gain Leintz-Gatzaga hizkerako "ak/suk sittuen", non "ak sittuen"dén irregularra, erakutsiz hasierako "z- > s-" bat zein regularki soilik legokioke gi 2. persona "suk sittuen". Gure azalpenean, mugimendu hori gertatuko zen arrén desanbiguatu 3. personako forma regularra ("ak ittuen") ti 2. personako alokutiboa ("ik ittuen"), formalki berdina, zein, genioenez, izanen zén bereziki nahasgarria.

Gaur soilik zehaztu nahi genuke ze kasu hori dá salbuespen bakarra non dugún hasierako "z- > s-" hori an lehenaldiko 3. personak on hizkera hori, zeinen hasiera regularra dén "∅-" (ez dago elementu pronominalik). Horrela zehazten digú Jose Luis Ormaetxeak (2006) noiz mintzo den gain "Aramaioko hizkera", zein aurkitzen da barné esparrua te Leintz-Gatzagako hizkera:

(9) Iraganaldiko hirugarren pertsonaren ezaugarria ∅-
Aramaion ∅- da ezaugarria eta ez z-. Hona zenbait adizki: auen 'zegoen', atorren 'zetorren', abillen 'zebilen'; auen 'zuen', akixen 'zekien'; akarren 'zekarren'; utzen 'zion'. Salbuespen bakarrak *edun-en pluraleko formak dira: sittuen 'zituen/zituzten'. [Ormaetxea, 2006:29]
Esan nahi baita ze aipatu erabilera hori dá salbuespenezko kasu irregular bat (gure analisian, bilatuz desanbiguazio bereziki nahasgarri bat) barné regularitate orokorra, non lehenaldietako 3. personak hasten dira ti "∅-", regularki.