larunbata, maiatza 13, 2023

Lafon (1954): "...on trouve dans le sous-dialecte biscayen de Salinas des formes archaïques comme 'geben' "nous l'avions", de '*g-e-du-e-n'" ..."

Atzokoan aipatzen genituén mendebaldeko hizkerak nola bereziki konserbatiboak an zenbait aspektu (beste batzuetan izan dirá berritzaile):

Esan nahi baita ze "z-" ez da 3. personako elementu pronominala, baizik "∅-".

Eta azken forma regularrago horiek mantendu al dira nonbait? Bai, mantendu dira an mendebaldeko hizkerak, zein konsideratzen dirén konservatiboenak.

Ikus daigun ondoko aipua ti herenegungo artikulua ti Lafon ("Comportament syntaxique, structure et diathese du verbe basque", 1954), non autorea mintzo dén gain Leintz Gatzagako hizkera nola konserbatibo horietako bat, bederen an bere aditz-forma batzuk, zein izanen zirén bereziki zaharrak:

On a en v. labourdin genduen et en biscayen genduan "nous l'avions", avec préfixe d'agent gen-. Mais on trouve dans le sous-dialecte biscayen de Salinas des formes archaïques comme geben "nous l'avions", de *g-e-du-e-n, en regard de neben "je l'avais", eben, "il l'avait", où le préfixe d'agent est g-, non gen-. [Lafon, 1954, berrargitaratua an 1999:546]

Bai, oso interesgarriak dirá forma horiek, zein Lafon-ek zatitzen ditú honela (jarraiki "*g-e-du-e-n"):

  • nik *n - e - du - e - n > neben
  • guk *g - e - du - e - n > geben
  • hak * - e - du - e - n > eben

eta non, gainera:

  • zuk *z - e - du - e - n > zeben
  • zuek *z - e - du - e - e - n > zeuen
  • haiek * - e - du - e - e - n > euen
"-a-n/-e-n" bikotea alde batera utzita, dena guztiz regular.

1 Comments:

Blogger Josu Lavin said...

ninduen: ni hark
nenduen

neuen : nik hura
nuen

Passivotic activorateco bidea.

geben hori çaharretic ez daduca deus ere.

ginduen
genduen
geuen
geben

Çaharra, bai cera!
Ondo gaztea "b" horregaz!

larunbata, maiatza 13, 2023 3:10:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home