astelehena, urria 30, 2023

Fatamendi (1917): "Irakurlea, tolesketa-argibide onek gogoa betetzen badizu, erabili; ezpadizu, obea asmatu; ..."

Aurreko egunetan egon gara komentatzen adibidez ze:

Amaitzen genuén atzo esánez ze:

Gure ikuspegitik, hor, Lopez Mendizabal izaten ari da oso berritzailea, zorionez.

Eta bai hala da, berritzailea da an bere kontextua (an bere lekua, an bere denbora, an bere zirkunstantzia), baina era berean, azpimarratu nahi genuke ze sintaxi-kontuetan ezer ez da hain berria, baizik ze, gehiago, berrikuntzak izaten dirá aplikazio zirkunstantzial berriak ti betiko material, mekanismo eta mugimendu sintaktiko zaharrak, zein dirén hain mugimendu propioak nola universalak, eta zein antzera erabiliko dirén han zein hemen, atzo zein gaur, baldin oztopo intra eta extralinguistikoak ez badira insalvableak.

Lopez Mendizabal zúen idazten an 1913, eta lau urte beranduago, 1917an, aurkitzen dugú ondorengo artikulua, sinatua ga(ti) Fatamendi,  mintzátuz gain nóla adierazi tolesketak (biderkadurak, multiplikazioak), zeinen titulua dén "Tolesketa-argibideak" (Euskal Esnalea, 1917:105-106), eta non autoreak biribiltzen dú bere artikula esánez:

Irakurlea, tolesketa-argibide onek gogoa betetzen badizu, erabili; ezpadizu, obea asmatu; ... [Fatamendi, 1917:105-106]


Bai:

Irakurlea, tolesketa-argibide onek gogoa betetzen badizu, erabili; ezpadizu, obea asmatu; ... [Fatamendi, 1917:105-106]
Horixe da jarrera nondik garatzen dirén sintaxiak eta, orohar, hizkuntzak, jarrera irekia, jarrera sortzailea, jarrera kritikoa, jarrera eraikitzailea. Materialak eta mekanismoak ez dira falta. [>>>]

Etiketak: