Montevideoko prensa (1842): '... nahis evitatu...' finala (ez konzesiboa)

Alberto Irigoyen eta Xabier Irujo ikertzaileek ezagutarazi berri duté (an bloga deitzén euskalkultura.eus) ondorengo textua, ustez Amerikako prensako euskal textu zaharrena (oraino):

Textu interesgarri hori aurkitu duté an Montevideko egunkaria deitzén "Le messager Français" (1842ko irailaren 4a), eta bere transkripzioa, dioskuenez, litzaké hau:

Hor, bereziki nabarmendu nahiko nuke nóla autoreak, normaltasun osoz, dún erabiltzen a estruktura finala "nahiz evitatu...", zein, berriro azpimarratu nahi dut, ez den konzesiboa, baizik, esan bezala, finala, antzekoa nola "nahizik evitatu..." zeintaz jada mintzatu ginen an ondorengo sarrerak:

• "nahiz + partizipioa + objektua" sortu da tikan mekanismo berbera zein "ustez + partizipioa + objektua"

• "nahizik-eta gorde..." = "...gorde nahizik"

• Modu guztietako nexu subordinatzaile burulehenak + partizipioa

Holako "nahiz evitatu..." finala idatzi liteké kin azentua ("nahíz evitatu...") bitarten bere kide kontzesiboa idatzi liteké bage azenturik ("nahiz evitatu...") afinda idatzian bi estruktura horiek geldi litezén ondo desanbiguatuak, hola erraztuz irakurketa eta intonazio egokia. [⇶]