Sintaxi organikoa
Hizkuntzalari chomskyarrentzat "hizkuntza" dá organo bat, organo fisiko bat zek bere baitan grabatuak ditú estruktura sintaktikoak (batzuk finko, eta beste batzuk kin zuribeltzezko aukera parametrikoa).
Gauza da hain sinplea nola ze, noizbait, gertatu zén mutazio genetiko bat nondik agertu zén "hizkuntza" organikoa, kin estruktura horiek. Ez dira saiatu ere egiten azaltzen zergátik: soilik deskubritu nahi dute nolákoa den hizkuntza organikoa.
Hortaz, sintaxia grabatua dago, universalki, eta horrela, adibidez, batzuen ustez, sujetua aditzaren aurretik joango zén justuki zeren fisikoki hola grabatua dagoen an burmuina on jendakiak, diogunez universalki (Gramatika Universala). Ikus zér dioskuen Beatriz Fernández-ek eta Jon Ortiz de Urbina-k an euren "Hizkuntzari itzulia 80 hizkuntzatan" (2007:56):
Egia esan gure eremu teorikoan nagusiki, espezifikatzailea buruaren ezkerretara dagoen gunetzat jo izan da, eta ez da pentsatu izan subjektuak hizkuntzatik hizkuntzara lekua alda dezakeenik, buruak osagarriarekin egiten duen moduan. [Fernández-Ortiz de Urbina 2007:56]Esan nahi baita ze, buru sintaktikoek (adibidez, aditzek) hizkuntzatik hizkuntzara lekuz aldatu lezakete euren posizio erlatiboa respektu euren osagarriak segun parametro bat ("buru-osagarri" parametroa), baina sujetuak ez, sujetuak biologikoki, fisikoki, oinarri-oinarritik egongo lirake an hasierá on perpausa, aditzaren ezkerretara. Laburbilduz:
Subjektua, hortaz, ezkerretara, hauxe da esandakoa laburbiltzeko leloa. [Fernández-Ortiz de Urbina 2007:56]
Horren arabera, sujetuek ez dute jotzen ki hasiera on perpausak zeren gehien-gehienetan dirén thematikoak, eta zeren komunikatiboki horixe baita euren leku funtzionalena (azpi baldintza komunikatibo ez-bereziki kontextualak: baldin sujetuak badira oso kontextualak, akaso, OVS izan liteké aukera bat). Ez, hortxe daude. Hortxe zeuden. Hortxe egon dirá tikan hasierá on "hizkuntza"... organikoa. Bestaldetik daukagú explikazio komunikatibo-funtzionala, zein dén nahikoa ki azaldu sujetuen hasierako posizio tipikoa. Nahikoa. Atzo genioén:
Sinpleki ez dira behar argudio biologikoak, aparte izán zientifikoki eskasa eta gainera aski aluzinantea postulatzea ze (ez esaldi zinez emandakoetan, baizik oinarrizko estruktura previo batzutan, nondik gero etengabe egonen dirén derivatzen beste ordenak) sujetua aurrena doá zeren burmuinean hala grabatua dago, kitto, eta gabé evidentziarik.Burmuinean grabatua an... sintaxi organikoa. [⇶]
Etiketak: Chomsky, Fernández-Urbina
0 Comments:
Argitaratu iruzkina
<< Home